Ta
few
artikel) broers waren, evenals Petrus en Andreas
(die wel naast elkaar staan), is het waarschijnlijk
dat de schilder in de Walburgis zich heeft ver
gist. In Schöppingen en Hengelo staat deze Jacob
ook naast zijn broer. Jacob Maior is de eerste van
de apostelen die gedood is; op last van Herodes
Agrippa I is hij onthoofd. Zijn bekendste attri
buut is de Jacobsschelp. Behalve de schelp is hier
de pelgrimsstaf afgebeeld. Hij is immers verbon
den aan een van de bekendste pelgrimstochten.
Hij zou begraven zijn in Santiago de Compostella
in Spanje. Hoe dat kon gebeuren, is een mysterie.
Bij het elfde artikel staat Judas Thaddeus. Er
waren ook twee Judassen. De bekendste is Judas
Iskariot, de verrader. De andere werd Judas Thad-
deus genoemd. Kennelijk was de naam Judas zo
besmet dat hier geen naam in het gewelf staat,
als enige van de apostelen in de noorderhelft. In
plaats daarvan staat er St Judas in de banderol.4
Tenslotte lezen we bij Matthias, de vervanger van
Judas Iskariot: Het eeuwige leven, Amen.’ Daniel
bevestigt dat: ‘Velen van hen die slapen in de aar
de, in het stof, zullen ontwaken, sommigen om
eeuwig te leven Dan. 12.’ Wat hier niet staat, maar
in Schöppingen wel, is het vervolg: ‘anderen om
voor eeuwig te worden veracht en verafschuwd.’
Dat is een vooruitblik uit het Oude Testament op
het Laatste Oordeel tot slot. B
Noten
1. Met dank aan Aartje Bos en Gerrit de Fockert voor
het fileren van eerdere versies.
2. Efeze 2:19-22: Zo bent u dus geen vreemdelingen of
gasten meer, maar burgers, net als de heiligen, en
huisgenoten van God, gebouwd op het fundament van
de apostelen en profeten, met ChristusJezus zelf als
hoeksteen. Deze en de andere Nederlandse bijbeltek
sten zijn ontleend aan de Nieuwe Bijbelvertaling.
3. Met dank aan Johans Kreek voor zijn informatie
over fundamenten en gewelven.
4. Met dank aan Gerard van der Brug voor deze obser
vatie.
Bartholomeus,
Joël en Spijkers.
Literatuur
- Nederlands Bijbelgenootschap, De Nieuwe Bijbelver
taling, Haarlem 2004.
- Paul le Blanc, De oude Helenakerk te Aalten, Aalten
2009.
- Wolfgang Böcker, Katholische Pfarrkirche St. Brictius
Schöppingen, Schöppingen 1998.
- Eusebius Pamfilus, Kerkelyke Geschiedenissen,
vertaald door A.A. vander Meersch, Amsterdam 1749
(geraadpleegd op Google Books).
- P.H.R. van Houwelingen (red.), Apostelen, Dragers
van een spraakmakend evangelie, Kampen 2010.
- Pierre Mens, ‘De muur- en gewelfschilderingen in
de hervormde kerk te Beekbergen’ in: Stichting Oude
Gelderse Kerken, Afl. 23 Najaar 1986, p.71-94.
- Elaine Pagels, Het vreemdste bijbelboek. Visioenen,
voorspellingen en politiek in Openbaring, Utrecht 2012.
ZUTPHEN 73
2022 3
