De complete Apostolische Geloofsbelijdenis
Structuur van het geheel
Deze voorbeelden van een apostel met een pro
feet met hun teksten gaan in principe op voor
elk geloofsartikel; er zit systeem in. Met de Arma
Christi en de andere sluitstenen is dat net wat an
ders. In bijgaande afbeelding zijn alle relevante
onderdelen aangegeven. Linksonder staat Pe
trus met het eerste artikel (I) en zijn vergezel
lende profeet Jeremia; we zijn ze net al tegenge
komen. De getallen 1, 2 en 3 verwijzen naar drie
Arma Christi, van boven naar beneden 1) hart en
stigmata, 2) Lam Gods met kruisvaan, 3) kruis
met lans en stok met spons.
In het volgende gewelfvlak staat Andreas, met
het tweede artikel, en Habakuk. Daar is ook het
vierde Arma, de doornenkroon en stokken. Ver
der naar rechts de enige apostel zonder baard,
over Jeremia staat Amos, met de apostel Jacobus
Maior en zijn Jacobsschelp; daar zijn we al aan
het zesde artikel.
van het Lam Gods met de kruisvaan, de derde
Arma. Op de tekstband bij Petrus staat een Latijn
se tekst, beginnend met ‘Credo’.
Alle teksten zijn in het Latijn. De apostelen
spraken geen Latijn en de profeten al helemaal
niet. Het Nieuwe Testament is oorspronkelijk
in het Grieks geschreven. Omstreeks 400 kwam
er een vertaling in de toenmalige volkstaal, het
Latijn. De ironie wil dat deze tekst vaak het eni
ge Latijn is dat een katholiek opgevoede Neder
lander kent. In modern Nederlands staat daar:
‘Ik geloof in God, de almachtige Vader, schep
per van hemel en aarde.’ Naast Petrus, in hetzelf
de gewelfvlak, staat een profeet die hem vanuit
het Oude Testament ondersteunt. Dat is Jeremia:
‘Jullie zullen “vader” tegen mij zeggen, jullie ke
ren je van mij niet af.’ Bij hem zien we wapen
schilden van indertijd belangrijke Zutphense fa
milies. Ze hadden financieel bijgedragen en dat
mocht iedereen weten. Petrus en Jeremia staan
voor het eerste geloofsartikel. Gespiegeld tegen-
i
Joël: Ik zal mijn Geest uitgieten
over al wat leeft. Joël 2.
IX Mattheus (lans, boek): de heilige al
gemene kerk.
Psalm/David: Dan zal ik U loven
waar heel uw volk bijeen is. David
Ps. 34.
X Simon (boek, zaag): de gemeen
schap der heiligen, de vergeving van
de zonden.
Micha: Hij zal al onze zonden te
nietdoen. Onze zonden werpt hij
in de diepten van de zee.
XI Judas Thaddeus (boek, zwaard): we
deropstanding van het vlees.
Ezechiël: Ik zal jullie graven
openen, ik laat jullie uit je graven
komen.
XII Matthias (hellebaard): het eeuwig le
ven. Amen.
Daniël: Velen van hen die slapen
in de aarde, in het stof, zullen ont
waken om eeuwig te leven. Daniël
12.
De teksten per artikel in het Nederlands
(cursief het afgebeelde attribuut per
apostel):
Petrus (sleutel): Ik geloof in God, de
almachtige Vader, schepper van he
mel en aarde.
Jeremia: Jullie zullen ‘vader’ tegen
mij zeggen, jullie keren je van mij
niet af.
II Andreas (andreaskruis): En in Jezus
Christus zijn eniggeboren zoon, onze
Heer.
Habakuk: Toch zal ik juichen voor
de HEER, jubelen voor de God die
mij redt.
III Johannes (gifbeker): die ontvangen
is van de Heilige Geest, geboren uit
de maagd Maria.
Jesaja: De jonge vrouw is zwanger,
zij zal spoedig een zoon baren en
hem Immanuel noemen. Jesaja 7.
IV Jacob Minor (vollerstaf): die geleden
heeft onder Pontius Pilatus, is gekrui
sigd, gestorven en begraven.
Zacharia: Ze zullen naar mij kijken,
die ze hebben doorstoken, ze zul
len weeklagen als bij de rouw om
een enig kind. Zacharia 12.
V Thomas (winkelhaak): Vandaar is hij
nedergedaald ter helle. Ten derde
dage opgestaan van de doden.
Hosea: Dood, zaai de pest om je
heen. Dodenrijk, waar zijn je kwel
lingen.
VI Jacob Maior (pelgrimsstaf, schelp):
Daar zit hij ter rechterhand van God
de almachtige Vader.
Amos: Hij die in de hemel zijn ver
heven verblijf heeft, zijn naam is
HEER. Amos 10.
VII Philippus (kruisstaf, boek): Vandaar
zal Hij komen oordelen de levenden
en de doden.
Maleachi: Ik zal naar jullie toe ko
men om recht te spreken, en ik zal
niet aarzelen. Maleachi 3.
VIII Bartholomeus (vildersmes): Ik geloof
in de Heilige Geest.
ZUTPHEN 69
2022 3
