I
een Kriegsverdienstkreuz 2e klasse met oorkon
de die door Hitler zelf ondertekend was. Tijdens
een verhoor na de oorlog bagatelliseerde Tese-
beld zijn medewerking aan de arbeidsinzet: ‘Te-
sebeld verklaart zich niet te hebben ingespan
nen om zoveel mogelijk Nederlanders aan de
arbeid te krijgen, doch uitsluitend om te zorgen,
dat alles langs ordelijke banen verliep en deze
arbeidsvordering niet zou geraken van daartoe
onbevoegden en het voorkomen van razzia’s.’11
Deze woorden komen uit een verhoor over
zijn rol tijdens de oorlog. Het is aannemelijk dat
hij dit verklaarde in de hoop op strafverminde
ring of in ieder geval een positiever beeld van
hem als persoon. Vrijwel zeker tevergeefs gezien
zijn brochure Klaarheid: Een verhelderend woord
voor dezen tijd der overdenking. Hierin beschreef
Tesebeld hoe het nationaalsocialisme de ideolo
gie van de toekomst zou zijn en hoe deze ideolo
gie zou overwinnen als men overtuigd zou blij
ven van het idee van een Germaanse wereld die
door de Führer geleid zou worden:12
‘Het fundament van het Germaans wezen
steunt op de vaste gronden van: Ras-Volk-Rijk-
Führer. Door het beleven van deze begrippen valt
eenmaal de scheidingsmuur tussen de enkelin
gen, zowel als tussen de Europese staten weg en
het licht van het Rijk zal de volkeren vrijelijk be
schijnen. Dan is het 1000-jarig Rijk, de schepping
van de Führer, werkelijkheid geworden en zal
onder leiding van het Germanendom het aange
zicht van Europa voor eeuwen zijn bepaald. Dan
van Zutphen. Hij zag in de nationaalsocialisti-
sche revolutie de manier waarop Zutphen weer
tot bloei zou komen. In mei 1944 zette hij een ac
tie op die vandalisme moest tegengaan.9 Uit het
rechtsdossier dat na de oorlog is opgesteld blijkt
dat het merendeel van de gemeentelijke ambte
naren en politiefunctionarissen het burgemees
terschap van Tesebeld niet negatief beschreef.
De meeste ambtenaren heeft hij ongemoeid ge
laten en van hen verlangd wat hij in zijn rol als
burgemeester van hen mocht verwachten. De
publieke opinie over Tesebeld was volgens het
rapport van de politieke opsporingsdienst veel-
zijdiger waarbij sommigen gunstig over hem
spraken en anderen hem beschreven als ‘Duitse
knecht’. De rapporteur merkte hierbij wel op dat
niet uit het oog moest worden verloren dat Te-
sebeld als burgemeester verantwoordelijk was
voor de opdrachten die hij van de bezetter kreeg
en dat hij heeft moeten werken onder moeilijke
omstandigheden zoals de tewerkstelling bij de
arbeidsinzet en onbegrensde vorderingen.10
De arbeidsinzet kwam in Zutphen echt op
gang na het mislukken van operatie Market Gar
den. Tesebeld was verantwoordelijk voor de be
nodigde arbeidskrachten en liet aanplakbiljet
ten verspreiden met de boodschap dat burgers
zich moesten melden. In de omgeving van Zut-
phen waren duizenden mannen aan het spitten
om loopgraven te maken en werden bunkers ge
bouwd. Enkele hiervan zijn nog in Warnsveld
te zien. Voor zijn inspanningen kreeg Tesebeld
48 ZUTPHEN
2022 2
Om aan zijn
populariteit te
werken trachtte
Tesebeld on
der andere een
Rembrandtten-
toonstelling van
de Kultuurkamer
naar Zutphen te
halen, wat misluk
te. Op deze in het
geheim gemaakte
foto zien we de
zogenaamde
Tesebeld-kermis,
die wel plaats
vond in 1944.
