WIE
Allard
WAS TOCH...
Philip van der Borch
Allard Philip is het eerste in Nederland
geboren lid van een oud Duits adellijk
geslacht. Zijn vader, Friedrich Wilhelm
von der Borch, geboren in Kleef, komt via het
Duitse Oost-Friesland in Groningen terecht. Hij
sneuvelt in 1690 tijdens de negenjarige oorlog
bij de veldslag van Fleurus tussen de legers van
de Franse koning Lodewijk XIV en een coalitie
van Europese staten. In hetzelfde jaar wordt Al-
lard Philip geboren.
Hij groeit op in Groningen bij zijn moeder Ge-
sina Clant tot Stedum. Als zij in 1705 hertrouwt
en in het door haar geërfde Landgoed Langen-
dreer (nabij het Duitse Bochum) gaat wonen
komt Allard onder voogdij van zijn neef Chris-
tiaan Carel van Lintelo. Hij blijft echter in Gro
ningen, koopt in 1719 een huis in Appingedam
en wordt in 1721 ingezworen als jonker van de
Groninger Ommelanden, namens welke hij la
ter zitting neemt in de Raad van State en afge
vaardigde wordt bij de Staten Generaal.
Vermoedelijk onder invloed zijn voormalige
voogd, een invloedrijke persoonlijkheid en gun
steling van Willem III, komt Allard in contact
met Reiniera van Goltstein, dochter van de Zut-
phense bestuurder Evert Jan van Goltstein. In
1734 trouwt hij met haar. Of het ook zijn bedoe
ling was om vanuit Groningen naar Zutphen te
verhuizen is onduidelijk. Volgens de door Louise
Engelberts geschreven geromantiseerde fami
liebeschrijving getiteld De Sterkste kan Reinie-
ra in Groningen niet aarden. Het echtpaar trekt
in bij de ouders van Reiniera die in Zutphen de
Proosdij bewonen. Door deze verhuizing moet
Allard zijn Groningse functies opgeven.
Om in aanmerking te komen voor soortgelij
ke functies in Gelderland moet hij lid zijn van de
Ridderschap van Zutphen. Om toetreding hier
toe te faciliteren koopt schoonvader van Golt-
stein voor hem voor 26.000 caroli guldens een
gedeelte van de heerlijkheid Verwolde nabij La
ren, vooral vanwege de hieraan verbonden titel.
In 1744 volgt Allard zijn schoonvader op als Raad
en Rekenmeester van Gelderland, later zal hij
van deze Raden president worden. Ook verwerft
hij andere functies waaronder Bewindhebber
van de West-Indische Compagnie en Comman
deur van Maasland. Allard en Reiniera krijgen
acht kinderen.
Allard sterft in 1766. Zijn oudste zoon Jan Ca-
rel erft de Groningse bezittingen, is onder meer
enkele jaren burgemeester van Appingedam en
later ambassadeur in Zweden. De tweede zoon
Frederik Willem bouwt in 1776 Huis Verwolde.
Door zijn huwelijk met Sophia, gravin van Rech-
teren, komt ook kasteel Vorden in de familie van
der Borch. In 1788 verkoopt Frederik Willem de
Proosdij aan Henriette van Heeckeren. Allard en
Reiniera zijn begraven in de Walburgiskerk.
(Paul Claes)
Literatuur
- "Biografische
aantekeningen
Geslacht van
der Borch" (Jhr.
Mr. Emil van
der Borch, 1938,
aanwezig in Prov.
Gelders Archief,
Arnhem).
- M.M.Doornink-
Hoogenraad,
De Proostdij te
Zutphen, Walburg
Reeks 9 (Zutphen
1975).
Zutphen 85
Portet van Allard
Philip van der
Borch (1690
1766).
2021 3
