afdelingen. De dames van de Zutphensche Gym
nastiek Vereeniging Olympia, opgericht in 1875,
namen begin jaren twintig al deel aan wandel-
tochten.7 En ook verenigingen die op zich niets
met sport te maken hadden, wandelden regel
matig. Zo was daar Sport Kweekt Vriendschap, een
onderafdeling van de Christelijke Jongemannen
Vereniging, die zich 's zomers op zwemmen en
wandelen toelegde.8
Het was de tijd van de economische crisis. Er
waren veel werklozen. Die hadden veel tijd, maar
weinig geld. Wandelen, alleen of in groepsver
band, werd noodgedwongen een populaire tijds
besteding. Zelfs de overheid stimuleerde dat.
Sommige steden kenden een zgn. SEGOBA-pro-
gramma. Onder het motto 'Sportieve En Gees
telijke Ontwikkeling Brengt Arbeidskracht'
werd geprobeerd werklozen enkele uren per dag
bezig te houden met sportbeoefening, excursies
en cursussen. Wandelsport werd hierin expli
ciet aanbevolen. Ook in Zutphen werd een der
gelijk programma overwogen.9
Natuurlijk waren het niet alleen werklozen
die wandelden. Ook op anderen had deze tak
van sport grote aantrekkingskracht. Het Mars-
wegkwartier, het Deventerwegkwartier en de
Hoven hadden actieve buurtverenigingen, die
wandeltochten organiseerden voor volwasse
nen, maar vooral ook voor de jeugd.10 Ook elders
in de stad waren wandelclubs en -clubjes actief.
Marcheren
Voor veel mensen was de aantrekkelijkheid van
de wandelsport gelegen in het groepsgewij
ze wandelen, in marsformatie, gekleed in fleu
rig clubtenue en netjes in de pas lopend. Dit
op het militaire marcheren geïnspireerde wan
delen raakte in de jaren twintig en dertig wijd
verbreid. Hoewel in ons land militaristische ui
tingen - anders dan in ons buurland Duitsland
- bepaald niet het dagelijkse leven beheersten,
was dit geüniformeerd marcheren heel gewoon
in de meest uiteenlopende groeperingen van
onze maatschappij. Iedereen deed er aan mee.
Politieke jeugdbewegingen marcheerden in uni
form, van de Nationale Jeugdstorm, die aan de
NSB was gelieerd, tot de sociaaldemocratische
Arbeiders Jeugd Centrale (AJC). Maar ook de
meisjes van de katholieke Graal-beweging, de
protestantse jeugd van de Oranjegardes en de
Zutphen 37
Wandelen in
marsformatie
in uniform of
clubtenue was tot
ver in de jaren '50
enorm populair.
Hier een groep
van de Neder-
landsche Mettray
op Hemelvaarts
dag in Zutphen.
Foto ca. 1952.
2021 2
