phen' noteerde een journalist van het Zutphens
Dagblad op vrijdag 23 mei 1952 in zijn verslag
van het jaarlijkse wandelevenement. Daarmee
overdreef hij nogal, maar zeker is dat de Zut-
phense Hemelvaartswandeltochten wijd en zijd
goed bekend stonden. Al ver voor de oorlog was
men daar mee begonnen en inmiddels waren
ze een traditie. Het evenement trok honderden
wandelaars uit het hele land naar Zutphen. En
juist deze editie van 1952 viel er het recordaantal
deelnemers van 2268 te noteren.
De Nationale Eendaagsche Afstandsmarschen
vonden in Zutphen voor het eerst plaats op
donderdag 25 mei 1933. De keuze voor Hemel
vaartsdag is niet vreemd. Vanouds gingen gro
te groepen mensen op deze dag in alle vroegte
'dauwtrappen'. Voor de organisatie tekende de
Bond van Plaatselijke Sportvereenigingen, een in
1921 opgerichte overkoepeling die allerlei ge
meenschappelijke diensten voor Zutphense
sportclubs verzorgde. Zo regelde deze Bond on
der meer de medische keuringen van sporters.4
De Nationale Eendaagsche Afstandmarsen waren
ruim van te voren aangekondigd in regionale en
landelijke bladen en er was niet nagelaten de
aantrekkelijkheid van Zutphen en haar omge
ving breed uit te meten. Er waren prachtige par-
coursen uitgezet. Een attractie waarop het wan
delend publiek wel moest afkomen waren de
indrukwekkende Twentekanaalwerken die nog
volop in uitvoering waren.5 De organisatie be-
loofde een schitterend uitzicht op de omgeving
vanaf de prachtige, nieuwe bruggen te Almen en
Eefde. De routes voerden verder langs 'het aan
natuurschoon zo rijk bedeelde Lochem' en langs
de historische kastelen De Cloese en De Wilden-
borg.
Wandelsport
Na de Eerste Wereldoorlog waren steeds meer
mensen het wandelen als sport gaan beoefe
nen. Sportbeoefening was niet langer voorbe
houden aan de maatschappelijke elite, zoals dat
rond de eeuwwisseling nog het geval was.6 Ook
de arbeidende stand wilde sporten. En dan bood
wandelen een aantrekkelijke mogelijkheid. Het
is goedkoop, want je hebt er geen dure uitrus
ting of voorzieningen voor nodig zoals gymtoe-
stellen, boot of fiets. Ook is wandelen niet ge
bonden aan vaste locaties zoals sportvelden of
-hallen, waarvan aanleg en onderhoud eveneens
geld kosten dat op een of andere manier door de
sportbeoefenaar moet worden opgebracht. Spe
cifieke aanleg of vaardigheden zijn evenmin een
vereiste. Twee gezonde benen volstaan.
In Zutphen verschenen de eerste echte wan
delclubs in de jaren dertig. Altijd Fit en Quick
werden in die tijd opgericht. Die laatste vereni
ging veranderde al snel haar naam in Swift en na
de oorlog in Shrewsbury. Maar al veel eerder werd
er in groepsverband gewandeld in Zutphen. Ver
schillende sportverenigingen kenden wandel-
Eefdese brug in
aanbouw, 1932.
De grote Twente-
kanaalwerken bij
Zutphen waren
in de jaren dertig
een ware trek
pleister voor de
deelnemers aan
de Hemelvaarts-
wandeltochten.
36 ZUTPHEN
2021 2
