geweest met deze Spaanse officier: 'Mechtelt van
der Vhene, weduwe Evert van Lyntelo, op 28 mei 1591
getrouwd met Rogier de Mantua, kapitein van de ko
ning van Spanje, nu ook overleden.'
Deze datum plaatst de trouwerij slechts twee
dagen voor het einde van het Staatse beleg door
prins Maurits! De schaarste aan aktes - in 1591
werden gedurende de maanden voor het einde
van het beleg slechts zeven aktes opgetekend -
lijkt de notie dat de stad in 1591 'vrijwel geheel
ontvolkt' te ondersteunen. Toch laten gebeur
tenissen als de trouwerij van Mechtelt van der
Vhene zien dat, in ieder geval op een bepaald ni
veau, het leven in Zutphen door ging.
Herstel
Nadat de stad in 1591 door Staatse troepen on
der aanvoering van prins Maurits weer is her
overd op de Spanjaarden, is er weer een geleide
lijk herstel (zie Figuur 3). Binnen tien jaar klimt
het peil weer boven de 50 aktes per jaar om daar
slechts zelden nog onder te duiken. Desondanks
blijft het peil na de bezettingen lager dan in de
50 jaar ervoor.
Het is duidelijk dat de periode 1572-1591 een
dieptepunt vormt in termen van activiteit rond
om vastgoed. Meer nog dan het jaar 1572 kan de
periode 1583-1591 worden aangemerkt als een
zwarte bladzijde. Maar zowel het hiaat van 1572
1573 als de ongekende schaarste aan aktes tus
sen 1573-1591 scheppen het beeld dat de gezond
heid van de Zutphense huizenmarkt gedurende
de onderzochte periode bedroevend moet zijn
geweest. Het veerkrachtige herstel na 1572 wekt
wel de indruk dat, hoe hevig de Staatse en
Spaanse acties de stad ook beschadigd hebben,
er nog voldoende vastgoed overeind is blijven
staan om te verhandelen. Hetzelfde kan worden
gezegd over de jaren na 1591, waarbij de activi
teit desondanks blijft steken op een beduidend
lager peil. Het is een duidelijke aanwijzingen
dat de belegeringen en het bijkomende oorlogs
geweld in de periode, met name tussen 1583-1591
de stad Zutphen ernstige schade hebben berok
kend waarvan zij langdurig niet in staat is geble
ken om te herstellen. B
Bronnen en literatuur
- Regionaal Archief Zutphen, 0361 Plaatsingslijst
van de collectie Historisch Kadaster Zutphen
(1440-1832).
- PJ. Arnarde, Beggars, Iconoclasts, and Civic Patrio
tism, Ithaca 2008.
- Pieter Christaansz Bor, Vervolch van de Nederlant-
sche Oorloghen ende geschiedenissen (28e boek),
1630.
- A. van Cruyningen, De Tachtigjarige Oorlog,
Utrecht, 2017.
- W. Th. M. Frijhoff e.a., Geschiedenis van Zutphen,
Zutphen, 1989.
- H. Leeuwenberg, S. Groenveld, De Tachtigjarige
Oorlog. Opstand en consolidatie in de Nederlanden
(ca. 1560-1650), Zutphen 2012.
- G. A. Parker, 1991: Spain and the Netherlands. 1559
1659. Ten studies, London.
- F.W.J. Scholten, 'Zutphens rampspoed door tijdge
noten ervaren', in: B. Looper en J.C. Riemens (red),
Geschiedenis in Zutphen, Zutphen 1988.
- R. W. Tadama, Geschiedenis der stad Zutphen van de
vroegste tijden tot 1795, Zutphen 1856.
Noten
1. Bor, Fol. 27.
2. Arnarde, p. 9.
3. Frijhoff, p. 79.
4. Ibidem, p. 86.
5. Cruyningen, p. 53.
6. Leeuwenberg, p. 98.
7. Parker, p. 46.
8. Frijhoff, p. 86.
9. Tadama, p. 213.
10. Ibidem, p. 222.
11. Scholten, p. 36.
12. NL-ZuRAZ, Historisch Kadaster Zutphen, 0361,
Archiefvorming.
13. Ibidem, inv.nr. 4.
14. Frijhoff, p. 57-58.
15. Tadama, p. 194.
16. Frijhoff, p. 86.
17. NL-ZuRAZ, 0361, inv.nr. 4 verpondingsnummer
989.
18. Ibidem, verpondingsnummers 341, 977 en 1024.
Zutphen 45
2021 2
