In 2011 stuur ik mijn eerst mail naar de NIOD in
Amsterdam (Nederlands Instituut voor Oorlogs
documentatie). Hoewel de informatie summier
is, kom ik wel een stapje verder. Hij blijkt 23 ja
nuari 1943 binnengebracht te zijn in concentra
tiekamp Buchenwald. Hij krijgt nummer 15312.
Verder schrijven ze nog dat hij op transport ge
steld was naar kamp Dora. Naar Dora? Dat kan
niet! Dit kan ik mij niet voorstellen omdat wij er
vanuit gaan dat hij alleen maar in Buchenwald
heeft gezeten. Maar verder hebben zij geen in
formatie.
Via een aantal tips die ik vind op internet, be
sluit ik contact te zoeken via de mail in mijn bes
te Duits met het documentatiecentrum van Bu-
chenwald zelf. En al op 31 mei 2011 krijg ik een
pak documenten over de gevangenperiode van
mijn vader. Waaronder een aantal transportlijs
ten. En inderdaad, het blijkt dat hij op 8 septem
ber 1943 op transport is gezet naar Kamp Dora.
Een naam die mij op dat moment niets zegt.
In een begeleidende brief krijg ik ook advies
om een mail te sturen naar de Internationale
zoekdienst van het Rode Kruis. Genaamd de ITS,
International Tracing Service.
In juli 2011 mail ik de ITS en ze hebben goed
nieuws. Ze zijn in bezit van het dossier van mijn
vader en nemen mijn aanvraag in behandeling.
Maar het zou wel even duren. In oktober van
datzelfde jaar ploft er een dikke en zware enve
loppe op de mat. Bericht van de ITS. Wat in deze
envelop zit is bijna niet te bevatten. Een gede
tailleerd overzicht met een groot aantal kopieën
van persoonlijke concentratiekampdocumenten
van mijn vader. Zelfs een uitgebreid 'ziekenhuis
rapport'. Hij is in juli 1943 zwaar ziek (TBC) opge
nomen in de ziekenbarak. Na drie weken wordt
hij hieruit ontslagen en mag weer aan het werk.
In september heeft hij grote pech! Hij moet op
transport naar een bijkamp van Buchenwald.
Het heeft de lieftallige naam Kamp Dora. Maar
schijn bedriegt. Onder de gevangenen krijgt het
de naam van 'de Hel van Dora'. De plek waarvan
niemand terugkomt.
Kamp Dora-Mittelbau
Voor velen, en destijds ook voor mij, een totaal
onbekend concentratiekamp. Vanaf september
1943 zijn hier de gevangenen, waaronder mijn Slaapplaats in
vader, samengepakt in een reusachtige steen- Dora-
groeve in de Harz. Dag en nacht wordt er ge
werkt in de donkere, vochtige tunnels. Dag in,
dag uit wordt geboord en springstof gebruikt om
gangen en ruimtes te maken voor het vervaar
digen van de vernietigingsraketten de V2. Als
vernietigingskamp staat Auschwitz, in Polen,
bovenaan als het meest bekende Nazi misdaad
kamp. Maar Kamp Dora blijkt het meest gruwe
lijke werkkamp te zijn geweest.
In 2014 bij mijn bezoek aan dit kamp, zie ik
met mijn eigen ogen de verschrikkingen die
mijn vader heeft moeten ondergaan. Tijdens de
rondleiding door deze gangen in de steengroeve
is het niet te bevatten hoe de gevangenen hier
hebben geleefd. Want buiten het werken, moes
ten ze hier ook slapen. Op foto's en tekeningen
is het wrede beeld te zien. In november 1944
wordt het een zelfstandig kamp met de naam:
Dora-Mittelbau. In de periode hiervoor krijgen
de gevangenen een onderkomen in de nieuw ge
bouwde barakken. In de steengroeve moet men
werken aan de gevreesde V2-vernietigingsra-
ketten. Een jaar later in 1945, als de Duitsers de
oorlog aan het verliezen zijn, wordt het kamp
geëvacueerd. Mijn vader wordt in april 1945 weg
gevoerd naar concentratiekamp Bergen-Belsen.
Een aantal weken later kan hij hier zijn bevrij
ding, door het Britse leger, vieren. Hij heeft het
overleefd, maar vraag niet hoe...
ZUTPHEN
f- 'i
2021 1
5
