WIE WAS TOCH...
Hendrik Martinus Werner
niet vanzelfsprekend is, zich sterk maakt voor
het behoud van historisch, oudheidkundig en
volkskundig Gelders erfgoed. In dat opzicht is
hij op één lijn te stellen met prominente tijd
genoten als O.G. Heldring, Alexander Verhuell,
J.W. Staats Evers en J. Craandijk, die elk van uit
hun eigen interesse hetzelfde doel nastreven.
'Wil men de architectuur onzer middeleeuw-
sche voorvaders beschouwen, bewonderen, be-
studeeren - en dat alles verdient zij volkomen -
dan staan ons tweeërlei soort gebouwen ten
dienste, kasteelen en kerken.' - de eerste zin van
Wandelingen door Oud-Zutphen, dat begint met
een lange verhandeling over de St. Walburgs-
kerk. Talloze artikelen schrijft Werner over de
Gelderse historie in periodieken als Geldersche
Volksalmanak, de Huisvriend en vele andere.
Zijn 'magnum opus' is Geldersche Kasteelen.
Historische, Oudheidkundige en Genealogische
Studiën. Het verschijnt in twee delen (1906,
1908). De nadruk ligt vooral op de genealogie van
de kasteelbewoners. Uit onze directe omgeving
behandelt Werner hierin o.a. Hackfort, kasteel
Vorden, huis de Marsch, Spaensweert en de Gel
derse Toren.
Vanaf 1892 tot zijn dood maakt hij deel uit
van de restauratiecommissie van de St. Wal-
burgskerk. Ook zet hij zich in voor behoud en
herstel van de Berkelpoort. In 1891 vestigt Wer
ner zich op De Rees te Leuvenheim, waar hij
tot 1906 blijft wonen. In 1930 overlijdt hij in De
Steeg. Zijn graf is te vinden op de begraafplaats
Heiderust te Rheden.
(Rob Kammelar)
Bronnen
- RAZ, Bevolkings
register Zutphen;
Adresboeken
Zutphen.
- S.P. Haak,
'Levensbericht
van H.M. Werner',
in Jaarboek van de
Maatschappij der
Nederlandse Let
terkunde, 1931 (zie
www.dbnl.org).
Een van de
leukste boek
jes over Zut-
phen dat het RAZ
bezit, is Wandelingen
door Oud-Zutphen.
Het dateert van 1911,
maar is nog steeds
informatief en goed
leesbaar. De au
teur is H.M. Werner
(*1846 Breda).
Vader L.E. Werner
is kolonel bij de artil
lerie. Werner jr. kiest
ook voor een mili
taire loopbaan. Hij
doorloopt de KMA.
Als 2e luitenant der
cavalerie trouwt hij in 1873 in 's Hertogenbosch
met Sophie Michelhoff, dochter van zijn regi
mentscommandant. Datzelfde jaar wordt hij ge
plaatst bij het 4e regiment huzaren te Zutphen.
Het echtpaar betrekt een woning in de Lange
Hofstraat, later in de Waterstraat. Zoon Eduard,
enig kind, wordt in Zutphen geboren (1877). Met
enkele onderbrekingen blijft Werner tot 1889 in
Zutphen in garnizoen. De Werners zijn maat
schappelijk actief. Hij zet zich in voor armlas
tige oud-militairen, terwijl zij zich het lot van
behoeftige kraamvrouwen aantrekt. Werner ver
laat de dienst als ritmeester en wordt later nog
bevorderd tot majoor. Na zijn pensionering blijft
hij wonen aan de Deventerweg.
Maar wij waarderen Werner wegens heel an
dere verdiensten. Zijn bijzondere belangstelling
heeft de geschiedenis en oudheidkunde van Gel
derland. Hij is een van die geïnteresseerde lief
hebbers die, in een tijd waarin dat volstrekt nog
20 Zutphen
H.M. Werner, als
1e luitenant der
cavalerie.
2021 1
