m
er waren pulvertorens, kruithuizen en munitie
opslagplaatsen, er waren hooizolders, stroberg
plaatsen en foeragemagazijnen.3 Maar geen van
deze opslagplaatsen en bergruimtes werd aan
geduid met de naam depot. Hoe zat het dan met
dat geheimzinnige depot in de Rosmolensteeg?
In de kazerne hier zal vast wel een bergplaats
van het een of ander zijn geweest, maar dat was
niet het depot waaraan de Rosmolensteeg zijn
volkse naam Dupo te danken had.
Depoteskadron
Depot slaat in dit verband niet op een opslag
ruimte, maar op een bepaalde eenheid militai
ren. Zutphen had vaak cavalerie in garnizoen.
Rond het midden van de 19e eeuw bestond een
regiment cavalerie uit vijf veldeskadrons, elk
van ongeveer 100 gevechtsklare mannen met
hun getrainde paarden. Daarnaast had elk regi
ment een z.g. depoteskadron of kortweg depot.
Dit was het opleidingseskadron van het regi
ment, waar niet alleen rekruten opgeleid wer
den tot gevechtsklare cavaleristen, maar ook on
ervaren paarden net zo lang gedrild en getraind
werden tot ze blindelings de commando's van
hun berijders opvolgden. Klaargestoomde man
schappen en paarden stroomden vanuit het
depoteskadron door naar de veldeskadrons om
de daar opengevallen plaatsen t.g.v. ziekte, ver
wonding, afzwaaien enz. op te vullen. Kortom,
het opleidingseskadron was de voorraadkamer,
het depot van het regiment.4
In 1854 kreeg Zutphen, na een aantal jaren
van afwezigheid wegens de slechte staat van ka-
zernes en stallen, tamelijk onverwacht weer een
cavaleriegarnizoen. Op 8 mei 1854 meldde zich
in Zutphen de staf van het 1e Regiment Dragon
ders met twee veldeskadrons en het depoteska
dron (de overige veldeskadrons van dit regiment
gingen naar Leeuwarden). De staf en de twee
veldeskadrons werden gelegerd in de IJzen-
doornkazerne (Nieuwstad) en in het Provoost
huis (Geweldigershoek). Het depoteskadron
werd ondergebracht in het voormalige Broede
renklooster.5 Tot voor kort was hier de Latijnse
school gevestigd en speciaal voor de dragonders
werd het gebouw in allerijl provisorisch geschikt
gemaakt voor huisvesting van soldaten, in de
woorden van het bestek: "de tegenwoordige lo
kalen ingericht worden om te kunnen loge
ren 109 manschappen, benevens een keuken en
politiewacht.6 Een legeringsgebouw dus, geen
depot, magazijn, pakhuis o.i.d.
Kazerne Latijnsche School
Deze kazernefunctie heeft het gebouw vervol
gens behouden. Na 1854 bleven in het oude
kloostergebouw decennialang militairen gehuis
vest en raakte het gebouw bekend als kazerne La
tijnsche School. Lange tijd was hier het domein
van depoteskadrons van de cavalerie, maar later
werden er ook kanonniers ondergebracht. In de
jaren '80 van de 19e eeuw raakte de kazerne in
verval en werd nog mondjesmaat voor huisves
ting gebruikt. Leegstaande lokalen zullen toen
wel eens gebruikt zijn voor tijdelijke opslag van
goederen, maar het ministerie van Oorlog bleef
spreken van kazerne Latijnsche School.7 In 1896
werd de kazerne gemoderniseerd en uitgebreid
om de Koloniale Reserve te huisvesten. Opnieuw
was het uitsluitend een legeringsgebouw. De
enige opslag in de vernieuwde kazerne was de
wapenkamer,8 zoals elke kazerne die heeft.
Dat in het voormalige Broederenklooster
vaak het depoteskadron van het garnizoen le
gerde, verklaart goed dat het hele min of meer
besloten binnenterrein tussen Broederenkerk,
dormitorium en refter, inclusief de langslopen
de Rosmolensteeg met de toegangspoortjes (de
oude kloosterhof dus), depot dupo is gaan he
ten. Als je vanaf de Turfstraat het poortje door
ging, kwam je op het terrein van het depot(-es-
Mli
74 Zutphen
OPENBARE LEESZAAL
Toegangspoortjes
naar de Rosmo-
lensteeg Dupo.
Links het poortje
aan de Rozen
gracht omstreeks
1932; rechts kij
ken we vanuit de
Rosmolensteeg
door het poortje
naar de Turfstraat,
ca.1925.
ioi'tje T^osmolenstee^ -Zutpl
2020 3