WIE WAS TOCH...
Jacob van der Kun
Op 4 mei 1942 wordt Jacob van der Kun
als nummer 210 IV ingeschreven in
het gijzelaarskamp Beekvliet in Sint
Michielsgestel. In Beekvliet verzamelt de Duit
se bezetter zo'n duizend mannen die tot de (toe
komstige) economische, politieke en culture
elite behoren. Hij zit daar tot eind 1943. Onder
de gijzelaars zijn Willem Drees, de latere mi
nister-president en industrieel Frits Philips. Zij
fungeren als een menselijke borg. Ze kunnen
worden doodgeschoten als represaille voor aan
slagen van het verzet. Dat is twee keer gebeurd.
Acht mannen stierven.
Het is de tweede keer dat Van der Kun, de ge
wezen officier van justitie in Zutphen, is opge
pakt. De eerste keer is in najaar van 1940. Hij
heeft een vonnis van vóór de bezetting tegen een
Duitse burger laten uitvoeren. Een klacht volgt.
De officier van justitie wordt daarop zelf vastge
zet in de strafgevangenis in Scheveningen, la
ter bekend als het Oranjehotel. Hij zit daar van 3
oktober 1940 tot 6 februari 1941. Als de Duitsers
hem vervolgens sommeren zijn functie als re
gent van de Zutphense gevangenis op te geven,
moet hij gezegd hebben: "Nee, als ervaringsdes
kundige kan ik mijn taak nu juist beter uitoefe
nen."
Jacob Henricus Cornelis Marie van der Kun
(20 juni 1882, Rijswijk) trouwt in 1918 met Wil-
helmina Regout. Ze krijgen twee zoons, Hans en
Joost, en een dochter, Jacoba. Van der Kun maakt
carrière in de magistratuur: het parket Rotter
dam, rechtbank Den Bosch, substituut officier
van justitie Zutphen (1917), officier van justitie
(1929). Het gezin woont aan de Deventerweg. In
juni 1939 wordt hij voor de Roomsch-Katholieke
Staatspartij gekozen in de gemeenteraad.
De bezetting pijnigt de familie. De jonge
re broer van zijn vrouw, de priester Robert
Regout, die heeft opgeroepen tot een onverzet
telijke houding tegenover de bezetter, sterft in
1942 in Dachau. Eind 1944 arresteert de Sicher-
heitsdienst dochter Jacoba. Zij is koerierster in
een verzetsgroep en komt eind april 1945 onge
deerd terug in Zutphen.
Na de bevrijding is Van der Kun betrokken bij
de zuivering van het politiekorps van Zutphen.
Bij Koninklijk Besluit van 28 augustus 1945 word
hij benoemd als vice-president van het Bijzon
der Gerechtshof in Arnhem dat oorlogsmisda
digers en foute Nederlanders berecht. Hij pre
sideert dat hof, in Zutphen, bij het proces tegen
SD-chef Heinemann die op 31 maart 1945, daags
voor de bevrijding, de executies heeft geleid van
negen verzetsstrijders op de IJsselkade. Heine-
mann krijgt de doodstraf, die op 20 februari 1947
is voltrokken.
Van der Kun overlijdt op 12 juli 1962 in
Warnsveld. De Heilige mis wordt opgedragen
in de Emmanuelkerk in de Van Heemstrastraat,
een straat die is vernoemd naar een van de ne
gen slachtoffers op de IJsselkade.
(Menno Tamminga)
Bronnenen
literatuur:
- Jo Holleman,
Oorlogsdagboek
van tante Jo (2015).
- Dagboek Jocoba
van der Kun -
NIOD.
- Noortje van Oost
veen, Een executie
op de IJsselkade,
in: Vrij Nederland,
29 april 1995.
Zutphen 55
Paspoortfoto van
Jacob van der
Kun uit 1922.
2020 2
