had hij vanwege de oorlog meer tijd in het bui
tenland doorgebracht dan in Nederland. Nu kon
hij aan de bak. Met zijn benoeming kregen de le
den van de Binnenlandse Strijdkrachten (BS) in
hun blauwe overalls met oranje armband ook de
koninklijke goedkeuring.
Een praatje maken
Withuis beschrijft in Juliana hoe Bernhard in
het spoor van de Canadezen blijft en opduikt in
de bevrijde steden. In 1944 in Zuid-Nederland,
na maart 1945, als de Canadezen Twente en de
Achterhoek bevrijden ook daar: Enschede, Ol-
denzaal, Hengelo, Lochem, Zutphen.
Bernhard was een succes. Op 10 april bericht
te dagblad Trouw dat Zutphen in de loop van 8
april was bevrijd. Hoe dat was gegaan "is nog
niet bekend", schreef de krant. "Wel kan worden
medegedeeld, dat reeds twee uren na de bevrij
ding Z.K.H. Prins Bernhard de bevrijde stad be
zocht, waar hem een geestdriftige ontvangst te
beurt viel."
Bernhard bleek die dag in Zutphen geen prins
van de oude stempel die het gewone volk niet
zag staan. Integendeel. Hier zat een jonge vent,
vaak zelf achter het stuur. Je kon gewoon een
praatje met hem maken.
De verzetsman F.C. Bosch beschreef zijn ont
moeting met de Prins in Zutphen later zo: "Op
de tweede dag van de bevrijding kwam Prins
Bernhard, van wie ik mijn eerste Engelse siga
ret kreeg. Ik ging er bijna van mijn stokje, waarop
de prins zei: 'Rustig aan met deze rokertjes. Hier,
een heel busje.'"
Jo Holleman, een huiswerklerares, die de hele
oorlog een uitgebreid dagboek bijhield, waar
van helaas de eerste maanden van 1945 missen,
schreef: "Prins Bernhard is in de stad geweest.
Nel Schillemans heeft hem gesproken en is een
eind in één van de volgauto's meegereden. Nu-
mans zag een auto staan en ontwaarde daarin
zijn vriend Charles X. Hij sprak hem aan en toen
zag hij pas, dat Charles naast Prins Bernhard
zat. Hij en de prins drukten elkaar ook de hand
en Numans vroeg hoe Prinses Juliana het maak
te. 'In blakenden welstand.'"
Op die achtste april was vrijwel iedereen in
Zutphen op straat om de Canadezen te zien, om
de bevrijding te vieren en om te informeren naar
het lot van familie, vrienden en buren. Veel men
sen moeten de Prins gezien hebben, nog meer
zullen het later hebben gehoord.
In zijn relaas De slag om Zutfen schreef Tjeerd
de Boorder: "Zondagmorgen zijn duizenden Zu-
tfenaren de stad ingegaan. Ieder was natuurlijk
nieuwsgierig na al die dagen van spanning en
angst. Maar niemand had gedacht dat hij daar
plotseling Prins Bernhard door de Laarstraat
zou zien rijden. De prins zat naast den chauffeur
in een 'jeep' en wuifde toen uit het publiek een
luid gejuich opging."
Kriskras door Zutphen
Welke route Bernhard door Zutphen heeft gere
den is 75 jaar na dato niet meer te reconstrueren.
Als je afgaat op wat mensen in dagboeken en la
tere herinneringen hebben opgeschreven moet
hij bijna kriskras door de stad zijn gereden - wat
Zutphen 51
Prins Bernhard
praat op 8 april
1945 met een ge
wonde vrouw op
straat in Zutphen.
De Prins dook
die dag twee uur
na de bevrijding
door de Cana
dezen totaal
onverwacht op in
de stad.
2020 2
