rAv\
In Gelderland betrof het tien ambachtsscho
len, waaronder een in Zutphen. De ambachts
school in Zutphen aan de Vispoortstraat werd
in 1909 opgeleverd. In de loop van de tijd volg
den verschillende uitbreidingen en verbouwin
gen (1913, 1929 en de periode 1952-1960). Deze
verschillende bouwfasen zijn kenmerkend voor
ambachtsscholen in Nederland. In de jaren zes
tig verliet de opvolger van de ambachtsschool,
de Technische School, het complex om naar de
nieuwbouw in de Zweedsestraat te gaan. Rond
2000 is het oude gebouw gesloopt voor de bouw
van het huidige appartementencomplex.
Huishoudonderwijs
De ambachtsschool was gericht op jongens. Pas
in 1888 werd er een begin gemaakt met vakon
derwijs voor meisjes. In dat jaar werd begonnen
met het huishoudonderwijs door de oprichting
van de Haagse Kookschool. De scholen voor het
huishoudonderwijs waren bekend onder ver
schillende namen. De meest bekende zijn indus
trieschool, huishoudschool en vakschool voor
meisjes. In eerste instantie betrof het een klein
aantal scholen, maar in de periode 1905-1920
nam het aantal huishoudscholen als onderwijs
instituut toe. Aanvankelijk zaten deze scholen
in woonhuizen of bestaande schoolgebouwen.
Hierdoor bleef het aantal nieuw gebouwde huis
houdscholen tot 1920 beperkt en werd er met
name in Noord- en Zuid-Holland gebouwd.
In 1919-'20 werd de Wet op het Nijverheidson
derwijs ingevoerd waardoor het rijk 70 procent
van de huisvestingskosten betaalde. Het aan
tal aanvragen groeide echter zo snel dat in 1921
de Wet op de beperkingen uitgaven Nijverheidson
derwijs werd ingesteld. Het gevolg was dat aan
vragen regelmatig werden afgewezen. In de ja
ren twintig en dertig werden hierdoor de meeste
nieuwe huishoudscholen gebouwd (respectieve
lijk 19 en 23). Van de in totaal 60 gebouwde scho
len zijn er rond de 20 verdwenen. Het resteren
de deel heeft inmiddels zijn onderwijsfunctie
verloren en een andere bestemming gekregen,
waarbij de meeste tot woningcomplexen zijn
omgebouwd.
In Gelderland zijn in de periode 1890-1940
zeventien huishoudscholen opgericht, waarvan
acht in de loop der tijd verhuisden naar nieuw
gebouwde complexen. Van deze acht schoolge
bouwen bestaan er nog vier (Zutphen, Harder
wijk, Terborg en Geldermalsen).
Zutphense Vakschool voor Meisjes
De oorsprong van de Zutphense Vakschool voor
Meisjes ligt in de oprichting van kunstnijver-
Een prentbrief
kaart met de
Zutphense am
bachtsschool in
1910.
T'Srï-
iL 4-
tl'ÜfiBBi
De linkervleugel
van de ambachts
school kort voor
de sloop, waarop
de uitbreiding
van de eerste en
tweede verdie
ping goed te zien
is.
ZUTPHEN 9
2020 1
