Bf
1
Handwerken en
kostuum naaien
Schoolgebouwen voor het nijverheids
onderwijs in Zutphen 1890-1940
ffsPj
fev?
i «n-.;aa mt
j#®
r 9R
I MM
'mm
ia aa ai
P*« ■-.
5fi&<ra
aKEBfiBHR
Maarten de
Graad
De discussie over de mogelijke sloop van de voormalige Vakschool voor Meisjes in Zutphen
vormt de aanleiding voor dit artikel. Wat is de achtergrond van de scholen voor het nijver
heidsonderwijs en wat voor gebouwen werden daarvoor gebouwd? Hebben deze scholen
gemeenschappelijke kenmerken? Eerst zal de bredere context van het nijverheidsonder
wijs en haar gebouwen worden geschetst, waarna steeds meer wordt ingezoomd op de
schoolgebouwen in Zutphen.
Nijverheidsonderwijs 1890-1940
n Nederland ontstond het nijverheidsonderwijs
door de oprichting van de eerste ambachtsschool
in 1861, die werd gehuisvest aan de Wetering
schans in Amsterdam. Deze eerste ambachts
school was opgericht door de Maatschappij voor
de Werkende Stand. Door de industrialisatie
vanaf het midden van de 19e eeuw ontstond er
bij bedrijven steeds meer behoefte aan ervaren
vakkrachten. Hierdoor zijn alle vroege ambachts
scholen oorspronkelijk ontstaan uit het initiatief
van de gegoede burgerij en werkgeversorganisa
ties. Dit onderwijssysteem voorzag naast theorie
lessen vooral in praktijkgericht onderwijs.
In de periode 1890-1940 werden er ongeveer
90 ambachtsscholen gebouwd in Nederland.
8 Zutphen
BCf- Iftifl
Maarten de Graad is
bouwhistoricus en
architectuurfoto
graaf. Zijn interesse
gaat uit naar de
bouwkunst uit de
19e en 20ste eeuw
en hij onderzocht
en fotografeerde
meerdere am
bachtsscholen uit
de periode 1890
1968.
2020 1
