na verloop van tijd niet meer. Toen de ruilverka
veling in Leesten-Oost in 1976 voltooid was, zijn
er nieuwe rechten vastgelegd.
Wie de bermbomen heeft geplant is niet bekend.
Het is wel zeker dat het planten, waarschijnlijk
vlak voor, tijdens of na de oorlog, gebeurde in de
tijd dat opa Jan eigenaar was van 't Loo. Opa en
opoe overleefden alle drie hun zonen. In decem
ber 1949 stierf hun derde en laatste nog leven
de zoon Gerard. Gerard en zijn vrouw Heintje
hadden toen een kleuter- en een peuterdochter,
Ineke en Joke, en er was een prille zwanger
schap. Dat er een stamhouder op komst was,
heeft vader Gerard niet meer meegekregen.
De kleine Gerard werd op 5 juni 1950 geboren.
Toen opa in maart 1951 overleed, werden de drie
jonge kleinkinderen de erfgenamen van 't Loo.
Moeder Heintje hertrouwde in 1952 met de uit
Brabant afkomstige Harrie Pijnenburg. Hij was
als zomerwerker met de boerderij en de familie
bekend. Heintje en Harrie kregen het vrucht
gebruik van 't Loo. De keurige huishoudboekjes
van Heintje zijn tot op heden bewaard gebleven.
Zo was het toen
Pas bij een raadsbesluit van 15 april 1954 werd
de adresaanduiding Looër Enkweg 2 voor 't Loo
ingevoerd. Daarvoor was dat C63 en nog eer
der was het C43. Ongeveer eens in de tien jaar
werden de huisnummers aangepast omdat het
woningaanbod veranderde.2 Pas in 1931 kreeg
het buitengebied van Warnsveld elektriciteit;
na de Tweede Wereldoorlog kwam er aanslui
ting op de waterleiding. In 1965 werd de Looër
Enkweg verhard.
Net als zoveel andere boerderijen rond het
dorp Warnsveld was 't Loo een landbouw- en
veeteeltbedrijf. Naast de bermfruitbomen was
er ook een hoogstamboomgaard die voor inkom
sten zorgde. De appels, peren en ook aardappe
len werden op de markt in Zutphen, aan groen
teboeren, aan instellingen en aan particulieren
verkocht. Moeder Heintje, zo vertelt haar doch
ter Joke, droogde voor eigen gebruik op zolder
schijfjes van appeltjes. Daar werd in de win
ter dan een verrukkelijke 'hete bliksem' van ge
maakt. 3
De leeftijd van de oude bermboom wordt ge
schat op ongeveer tachtig jaar. Dat er nog maar
één bermboom staat heeft met het aanleggen
van gasleidingen hier te maken. De Gasunie
kwam in 1970 en verlangde een beplantingsvrije
zone van 50 meter. De nu nog overgebleven pe
relaar viel buiten het werkgebied en kon blijven
staan. Dat de tronken van de weg te halen bo
men achter zouden blijven in de verwachting
dat ze wel vanzelf weg zouden rotten, was een
flink discussiepunt. Boer Harrie was niet blij
met het idee.
Deskundige aandacht
De oogst van 2013 was groot. Helaas kon nie
mand van de vele rapende mensen vertellen
welk ras de grote peren vertegenwoordigen. Po-
moloog Hennie Rossel kwam kijken.4 Hij kon al
leen afgaan op wat de bladeren en vruchten op
dat moment lieten zien. Zijn sterke vermoeden
was dat het om een ijsbout ging. In de winter
werden er wat twijgjes van de boom genomen.
De twijgen werden door een fruitbomenkwe
ker op levenskrachtige onderstammen geënt. De
eigenschappen van bomen worden door eenjari
ge twijgen doorgegeven. Zo ontstaan zuivere na
komelingen. In het najaar van 2014 kwamen er
vijf zuivere nakomelingen van de oude boom te
rug naar Leesten-Oost. Twee mochten er geplant
worden in gemeentelijk groen langs de Looër
Enkweg, nabij Het Witte Kruisje. De drie andere
bomen gingen naar belangstellende particulie
ren. Alle vijf de jonge bomen staan binnen een
straal van drie kilometer om de oude boom.
De peren van najaar 2014 waren heel groot.
De weegschaal toonde meer dan eens een ge
wicht boven de 500 gram per peer.
Voorgevel van
het woongedeel
te van 't Loo in
1961. Het is een
z.g. T-hoeve, die
in de IJsselstreek
veel voorkomt.
Rechts de moes
tuin en links de
boomgaard met
kleinveeweide.
Daar tussen het
hofpaadje dat
leidde naar de
zijdeur van de
woning en het erf
met stal en schu
ren. De voordeur
werd gebruikt
bij rouwen en
trouwen.
68 ZUTPHEN
2019 3