v< /*-
m
t, i
1 Xs-9-,
Weg naar Vierakker, Deventerweg,
Hoge West en de Polbeek
Ook hebben er, althans in 1935, hooibergen aan
de Vierakkerse Straatweg gestaan (Weg naar
Vierakker).16 Zij stonden tegenover de Joodse be
graafplaats. Hier woonden later boeren die uit
de Polsbroek afkomstig waren.
Voormalige stadsboeren kenden uit de twin
tigste eeuw nog groepjes aan de Deventerweg,
ter hoogte van waar nu de 'Oostenrijkse' houten
huizen staan en aan de andere zijde net voor de
kanaalbrug links tegen het spoor, waar de sport
velden zijn.
Op de Hoge West waar nu de volkstuinen zijn
kenden zij ook een groepje (in de zuidwesthoek
van de aansluiting Harenbergweg en Thorbecke-
singel).
Achter de Polbeek (Van Dorenborchstraat 1)
stonden enkele bergen, volgens de informanten.
Brandgevaar
Het eerdergenoemde brandgevaar was reëel, zo
blijkt uit de jaarverslagen van de gemeente. Bij
het groepje bergen aan de Deventerweg vloog er
regelmatig een of meer in brand.17 Het ging dan
vaak om bergen waarin haver werd bewaard,
eventueel in combinatie met rogge of hooi. Ha
ver heeft van de graansoorten de hoogste kans
op broei en daarmee brand. Hooi broeit even
eens; als het te vochtig in de berg gegaan was kon
de broei zo erg worden dat de berg ontbrandde.
Ter voorkoming van brand door broei kwam
de brandweer peilen met een peilijzer, dat in de
berg gestoken werd. Zo'n peilijzer bevatte een
thermometer. Kwam de temperatuur boven de
70-80° C, dan moest de berg uitgehaald worden.
Ook aan de Spittaalderkamp is brand in de hooi
bergen geweest, aannemende dat met hooiber
gen a/d Buitensingel dezelfde bedoeld werden.18
Naast broei was blikseminslag veroorzaker
van brand. Zo is aan de Linie van Hooff de brand
weer eens uitgerukt voor brand in een hooiberg,
ontstaan door blikseminslag.19 Tenslotte was er
ook weleens sprake van ongelukken met vuur of
opzettelijke brandstichting. Een hooiberg van
een van de informanten aan de Deventerweg
was in brand gestoken. Gelukkig stonden deze
groepjes niet in de toenmalige stad, maar erbui
ten.
Hooi en koren
Wat bewaarden de laatste stadsboeren in hun
buiten de stad gelegen bergen? Dat kon heel ver
schillend zijn, vermoedelijk omdat voor elk be
drijf weer andere omstandigheden golden.
Ten oosten van de IJssel sloeg men rogge, ha
ver, soms (zomer)gerst of een beetje tarwe in de
bergen op. Ook hooi vond hier een plaats in de
berg. Er was geen voor iedereen geldende regel
voor wat in welk type berg ging; elke boer maak
te zijn eigen keuzes. Ten westen van de rivier zijn
de groepjes bergen uit de herinnering verdwe
nen, maar gezien de ligging bij akkerbouwgron
den ligt het voor de hand dat in de bergen in de
■«v'vX
-'4*^ *r -•
•WT-.
Dit onbekende
groepje werd om
geven door een
wal, mogelijk om
bij wateroverlast
het hooi en koren
droog te houden.
Merkwaardig
is dan dat de
toegang tot het
terrein open is en
laag ligt.
Rechts: Stond
dit groepje op
het Hunnekink
in Warnsveld?
De fotograaf
wist alleen dat
het "ergens in de
Achterhoek" was.
40 ZUTPHEN
2019 2