bannerheer4 Willem van den Bergh gevlucht is.
Vervolgens vraagt Groenlo uitstel van betaling
vanwege de grote armoe. Maar ook het slechte
weer speelt een rol, want daardoor kan de ver
gadering van het Kwartier niet doorgaan. Is dit
alles onmacht van Zutphen of traineert men de
zaak? Het antwoord weten we niet. Duidelijk is
wel dat de bevolking het niet breed heeft want
de handel heeft te lijden onder de oorlog. Daar
bij komt dat graan, de belangrijkste grondstof
voor het dagelijkse eten, schreeuwend duur is
door misoogsten en een slechte aanvoer.
De geuzen vallen Zutphen binnen
Aan de andere kant biedt Zutphen erg weinig te
genstand als op 10 juni 1572 de geuzen de stad
binnenvallen, terwijl het stadsbestuur toch
voortdurend van alle kanten gewaarschuwd is
voor vreemde troepen. Dat doet vermoeden dat
het bestuur van Zutphen aan de kant van deze
Staatsgezinde geuzen staat en daarom niet erg
happig is om geld voor Alva binnen te halen.
Misschien dat Alva daarom een paar maanden
later bij de herovering van Zutphen, op 16 no
vember 1572, zijn zoon het wrede bevel geeft om
geen mens in leven te laten en de stad in brand
te steken.5
Over wat er precies gebeurt in Zutphen bij de
verovering door de geuzen op 10 juni 1572 en bij
de Spaansgezinde herovering door de zoon van
Alva op 16 november 1572 geven de brieven geen
uitsluitsel. Er wordt alleen af en toe een bedekte
toespeling gemaakt op wreedheden die hebben
plaatsgevonden.
Het Spaansgezinde leger dreigt en
chanteert Zutphen
Als straf voor het binnenlaten van de geuzen
ontnemen Spaansgezinde bestuurders Zutphen
haar stadsrechten. De stad komt onder beheer
van de Spaanse kapitein Christoffel Vasquez, die
een waar schrikbewind uitoefent onder de be
volking. Hij eist geld van de stad en het graaf
schap, vaak in de vorm van een lening, die ver
volgens niet terugbetaald wordt. De stadhouder
van het gewest Gelre, Gilles van Berlaymont,
ontzegt Vasquez de bevoegdheid om geld te ei
sen van Zutphen, maar Vasquez blijft geld vra
gen. Hij dreigt dat hij zijn soldaten bij de bevol
king onder zal brengen wanneer hij geen geld
krijgt. Om dit te voorkomen geeft Zutphen het
geld van de te verwachte inkomsten van graan
dat nog op het veld staat.
Eind 1573 wordt landvoogd Alva opgevolgd
door Requesens. Een jaar lang laten de brieven
nauwelijks oorlogsleed zien. Maar ook Reque-
sens heeft niet genoeg geld voor zijn troepen
met als gevolg dat er begin 1575 opnieuw geld en
goederen voor de soldaten wordt geëist. En weer
zijn het de troepen van Vasquez die het de be
volking erg moeilijk maken. Maar ze zijn niet de
enige. Zo klaagt op 9 februari 1575 de schout van
Lingen, dat zijn in Zutphen gelegerde troepen
slecht verzorgd worden. Het stadsbestuur van
Zutphen zou, aldus de schout, de soldaten gun
stig kunnen stemmen door ze van het noodza
kelijke levensonderhoud te voorzien en ze goed
li j)r(wJjar Jor(rejj( U .rMJt dn--
E( JJtirJwp a YtjmuM leJavq.
ImocevWjiar --
:W iU wis <j wwf gmowf tf^orwé
^inCé bavom -ocas »r im/avmi? due
ijdrif' Bowr^s/fn(flwfk (nW«wr.,—
Gcnowien twfo d,«i
Dsif Worf VdM
Alva wordt in de
16de eeuw
regelmatig in
de anti-Spaan
se propaganda
afgebeeld. Op
deze prent uit
1576 verslindt
hij een kind, wat
symbool staat
voor het vergie
ten van onschul
dig bloed. Links
is een weekla
gende boer met
een dorsvlegel
afgebeeld, een
slachtoffer van de
veldtochten en
plunderingen.
44 ZUTPHEN
2019 2
