Alva's harde hand
Alva komt met een omvangrijk leger van Spaans-,
Portugees-, Italiaans-, Albanees-, Waals- en
Duitssprekende militairen, die de Nederlandse
gewesten behandelen als vijandig gebied. Ook
schendt Alva privileges van de adel en van de
gewestelijke en lokale autoriteiten, berecht re
bellen op een onmenselijke manier en eist veel
geld van de steden en de gewesten. Het wakkert
bij veel mensen de rebellie alleen maar aan. In
1568 en in 1570 vallen rebellerende troepen on
der leiding van Willem van Oranje de Nederlan
den binnen om de Spanjaarden te verdrijven.
Deze opstanden mislukken. Maar in april 1572
zien de watergeuzen wel kans om Vlissingen
en Den Briel te bezetten, tot verbijstering van
de Spaansgezinden. Bang dat de opstand zich
zal uitbreiden, laat Alva op 12 mei 1572 een brief
rondgaan, waarin hij bewoners verbiedt om con
tact te hebben met de opstandelingen of geuzen,
die in zijn ogen niet meer zijn dan piraten, zee
rovers, voortvluchtigen, ongehoorzamen, ledig-
gangers en boeven. Hij waarschuwt specifiek de
besturen in het gewest Gelre voor aanslagen die
de rebellen daar willen beramen. Bij de stad en
het Kwartier van Zutphen dringt hij erop aan
om alert te zijn en de omgeving dag en nacht te
bewaken.
Ook eist Alva geld van Zutphen voor het
Spaansgezinde leger. In de stad en het Kwar
tier is men al vanaf februari 1571 bezig met het
innen van de geëiste 37.500 gulden voor Alva.
Maar Zutphen krijgt de organisatie van die in
ning maar niet rond. Er komt iedere keer wat
tussen, zoals uit de brieven blijkt. De ene keer
kan de inning niet plaatsvinden omdat de ont
vangers moeten meewerken aan de versterking
van de dijken vanwege het hoge water. Dan weer
heeft Zutphen niets kunnen regelen omdat het
bestuur de handen vol heeft aan de oproer in
's-Heerenbergh, waarvandaan de rebellerende
Zutphen 43
9fach%ënï 'heiyen vncfancfer Stett
jiflêanus uujenommen neet,
De herovering
van Zutphen door
Don Frederik in
1572 is diverse
malen verbeeld.
In 1576, slechts
enkele jaren na
de inname ver
vaardigde Frans
Hogenberg deze
kleurrijke gravu
re. Spieghel ofte
afbeeldinghe der
Nederlandtsche
Geschiedenissen,
1613.
2019 2
