de eerste omloop vervangen is door een houten
exemplaar. Uit het verslag van Derk Voortman
blijkt dat ook deze balustrade eind achttiende
eeuw is aangepakt, maar ook dat er in 1790 al
een houten balustrade staat. Van deze balus
trade zal al het verrotte hout moeten worden
weggehakt, om vervolgens door nieuw hout te
worden aangevuld. Een dikke laag verf moet ver
der afdoende zijn om 'deselve nog wel wat jaren
kunnen staan'.10 Zonder deze aanpassingen zal
het echter snel gedaan zijn met deze balustrade.
Antwoord op de vraag wanneer deze balustra
de van steen naar hout is overgegaan geeft dit
archiefstuk dus niet, maar wel dat we het ant
woord vóór 1790 moeten zoeken.
Conclusie
Op basis van het verslag van Derk Voortman
wordt dus duidelijk dat de bestelde partij hout
daadwerkelijk voor de herstelwerkzaamheden
aan de Sint-Walburgiskerk bedoeld was. De
combinatie van deze twee archiefstukken geeft
een mooi inzicht in de bouwpraktijk aan het
einde van de achttiende eeuw. Niet alleen de
volgorde van urgentie waarin bepaalde repara
ties moesten worden uitgevoerd (balustrades
eerst zodat er geen ongelukken kunnen gebeu
ren?), maar ook de uitgebreide omschrijvingen
waar het hout aan moet voldoen en op welke
manier men het hout vervolgens prepareerde
om het in een optimale staat te krijgen. De ba
lustrade, gemaakt uit degelijk eikenhout, moest
immers tegen weer en wind bestand zijn. Naast
inzicht in de bouwpraktijk uit de achttiende
eeuw vullen deze archiefstukken tot slot ook
weer een klein gaatje in de bouwgeschiedenis
van de Sint-Walburgiskerk, die door het bestu
deren van dergelijke archiefstukken meer en
meer kan worden ontsloten. B
Eiken konden een
enorme omvang
bereiken en het
kappen gebeurde
zonder zware
machines. In 1946
trok het vellen
van een histo
risch dikke eik in
de buurtschap
Woold door de
gebroeders Gees-
sink uit Meddo
veel bekijks.
Noten
1. Regionaal Archief Zutphen (RAZ), Archief 0062,
inv.nr. 2032.
2. RAZ, Archief 0062, inv.nr. 2032; deze stukken wor
den ondertekend door W. Coolhaas of R. Willem;
RAZ, Archief 0062, inv.nr. 2033.
3. RAZ, Archief 0001, inv.nr. 819, 1971, 1973 en 1898.
4. RAZ, Archief 0062, inv.nr. 2033.
5. Het is helaas niet mogelijk geweest om meer
informatie te achterhalen over Bart Voortman. In
dit archiefstuk lijkt hij degene te zijn die verant
woordelijk is voor de controle van de te leveren
partij hout.
6. RAZ, Archief 0062, inv.nr. 2032.
7. RAZ, Archief 0062, inv.nr. 2032.
8. J. Krijnen, G. Oldenbeuving en C. Willems, De
Toren van de Sint Walburgiskerk. Bouw en restaura
tie van een klinkend Zutphens monument, Zut
phen, 2008, p. 105; voorbeeld van een dergelijk
overzichtswerk: E.H. ter Kuile, De Nederlandse
monumenten van geschiedenis en kunst. Deel IV: de
provincie Gelderland. Tweede stuk: het kwartier
van Zutphen, 's-Gravenhage 1958, pp. 213-219.
9. Krijnen, Oldenbeuving en Willems, De Toren van
de Sint Walburgiskerk. Zutphen 2008, p. 105.
10. RAZ, Archief 0062, inv.nr. 2032.
ZUTPHEN 7
2019 1