Vogelvlucht met de geometrische tuin
van Huis te Baak
Jan Holwerda
dat zoiets anoniem kenbaar gemaakt moest
worden.
Uiteindelijk heeft minister van Oorlog gene-
raal-majoor A.W.P. Weitzel in 1874 de Wet tot
regeling en voltooiing van het vestingstelsel
in werking gesteld. Hij was de zesde minister
van Oorlog op rij die met deze omstreden wet
te maken kreeg. De vesting Zutphen werd
opgeheven, de stad Zutphen verlost van de
militaire druk. Echter de IJsselbrug moest
verdedigbaar blijven. Daarom bleef de grond
waarop nu het IJsselpaviljoen staat, nog lan
ge tijd in eigendom van het departement van
Oorlog.
Noten
1. J. P. C. M. van Hoof, De Artillerie door de eeuwen
heen, geraadpleegd op www.militairmagazijn.nl.
2. Tot in de 20e eeuw werd dit type mortier ge
bruikt op schepen, om kabels over te schieten
ten behoeve van de ravitaillering.
3. J. van der Pluijm, G. Nijs, Kijk op de linie: op
zoek naar de circumvallatielinie uit 1627 rondom
Groenlo. Stadsmuseum Groenlo 2008.
4. J. Smit en B. van Straalen (red.), G. van Hooff
(eindred.), IJzergieterijen langs de Oude IJssel.
Utrecht 2007 (p. 63).
5. H.M.F. Landolt, Militair woordenboek. Leiden
1861-1862.
6. Van 1810 tot 1813 brigade-generaal in Franse
dienst; zie verder https://www.parlement.
com/id/vg09llzo0fwh/c_r_th_krayenhoff.
7. http:/www.coehoorn.nl/om-te-lezen/artike-
len/274-crt-krayenhoff-en-de-genese-van-de-
nhw.
8. J.K.H. de Roo van Alderwerelt, 'Over algemee-
ne oefenplicht', in Vragen des tijds, 1876 (pp.
326-333).
9. W. Klinkert, Het Vaderland verdedigd. Plannen
en opvattingen over de verdediging van Nederland
1874-1914. 1992.
10. Welke zijn de voordeelen die de vestingwerken der
steden Deventer, Zutphen en Doesburg aan de lands
verdediging bijdragen Deventer 1863.
'Het oorspronkelijke kasteel (van voor 1738-1739) lag in een vierkant grachtenstelsel;
binnen dit carré lagen ook moestuinen.' Tot nu bleef de beschrijving van de achttiende-
eeuwse tuinaanleg van Huis te Baak eigenlijk beperkt tot dit citaat uit 'Kastelen in
Gelderland'.1
Een kaart uit 1780 levert een visuele aanvul
ling op dit citaat. Deze kaart maakt onder
deel uit van de zogenaamde 'Hottinger-atlas'.
Deze verzameling van handschriftkaarten,
door militaire ingenieurs tussen 1773 en
1794 gemaakt, brengt een aanzienlijk deel
van Noord- en Oost-Nederland in kaart en
is genoemd naar de van oorsprong Zwitserse
kapitein ingenieur J.H. Hottinger die in de
eindfase met de leiding van de werkzaamhe
den was belast. Op de kaart is het hoofdge
bouw te vinden met de ernaast gelegen tui
nen binnen een eigen gracht, een voorplein
met bouwhuizen (bijgebouwen, zoals schuur,
^utphen - 2018/4 105
