Directrices
72 Zu tphen - 2018/3
nissenkring nagevraagd wie bereid was een
jaarlijks bedrag te doneren. De lijst die daar
van is opgesteld telt 55 namen. In totaal kon
men rekenen op 215. Die financiële basis
vonden de dames blijkbaar solide genoeg,
want vervolgens begonnen ze voortvarend
met de uitvoering van hun plannen.4
De eerste vergadering vond plaats op 8 mei
1857. Aanwezig waren acht dames. Het voor
touw namen mevrouw Ardesch van Hamel,
mevrouw Wijnaendts - ten Cate (echtgenote
van dominee Wijnaendts), mevrouw Gesel
schap (echtgenote van de rijks- en gemeente
ontvanger) en mevrouw Stemberg-Hoffmann
(echtgenote van dominee Stemberg). De ver
gadering vond plaats ten huize van mevrouw
Wijnaendts. De twee volwassen dochters des
huizes, Maria en Jansje, waren eveneens aan
wezig. Mevrouw Geselschap had haar dochter
Elise meegebracht en mevrouw Stemberg
haar dochter Aryna. Met haar achten vorm
den ze het eerste bestuur van de damesver
eniging en ze benoemden zichzelf ook alle
acht alvast tot directrice van de bewaarschool.
Als presidente werd gekozen - hoe kon het an
ders? - mevrouw Ardesch van Hamel. Na de
inwijdingsplechtigheid in de kerk van Warns-
veld op zondag 11 oktober 1857, ging de
school de daaropvolgende maandag officieel
van start.
Het bestuurlijke toezicht werd door de dames
wel heel concreet ingevuld. Dagelijks bezocht
een van de directrices de school om te contro
leren of alles in goede orde verliep. Deze taak
was met name toebedeeld aan de jongedames
in het bestuur, die om beurten een week lang
'dienst' hadden. Wat de onderwijzeres daar
van vond zeggen de notulen niet.
Opengevallen plaatsen in het schoolbe
stuur werden steeds uit de kring van dorpsno
tabelen aangevuld. Dat ging uiteraard geheel
over de hoofden van de ouders heen. Liefda
digheid kent eenrichtingsverkeer. Het is veel
zeggend dat slechts vier van de 42 directrices
(en twee mannelijke bestuurders) die in de
periode 1857-1891 aantraden, kinderen in
de bewaarschoolleeftijd hadden tijdens hun
bestuursperiode. Of de dames Kroll, Steen-
meijer, Fortuyn en Van Eck daadwerkelijk
hun kinderen op de bewaarschool hebben
gedaan, weten we helaas niet. Ook tegen-
Carolina Wijnaendts - ten Cate (midden) en haar dochters Maria (links) en Jansje, die alle drie
deel uitmaakten van het allereerste schoolbestuur. (RKD - Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis,
Den Haag)
