Huisarts J.B. Thate als militair arts
Krijn van der Heijden
Op 7 oktober 2017 vond in het Warnsveldse Warnshuus de presentatie plaats van een
speciale uitgave over Johannes Baptista Thate (1906-1995), 1 die van 1935 tot 1970 in dat
dorp huisarts was. Het boek biedt een inkijk in het leven van deze boeiende en veelzij
dige Warnsvelder, die behalve huisarts ook amateursterrenkundige, beeldend kunstenaar,
meteorologisch waarnemer en amateurarcheoloog was. Hij geniet landelijke bekendheid
door zijn notatie van 38,6° C, de hoogste temperatuur ooit in Nederland gemeten, op 23
augustus 1944, een record dat tot heden niet is verbroken.Voor het schrijven van het boek
over Thate is gebruik gemaakt van een aantal bronnen, waaronder zijn dagboeken.2 In dit
artikel worden daaruit niet eerder gepubliceerde fragmenten weergegeven.
Jan Thates militaire carrière begint al voor
zijn Warnsveldse periode, in 1934, als hij
opgeroepen wordt voor zijn militaire dienst
plicht. Hij vervult die als militair arts in het
Militair Hospitaal in Arnhem. Op 28 augus
tus 1939 wordt hij aangesteld als militair arts
bij het 18e grensbataljon. Die functie vervult
hij naast zijn werk als huisarts. Hij krijgt de
militairmedische controle in het vak Deven-
ter-Brummen, een gebied van zo'n vierhon
derd vierkante kilometer (ca. 20 bij 20 kilo
meter).
Een periode die diepe indruk op hem
maakt is de Tweede Wereldoorlog. Van het
begin hiervan is hij als gemobiliseerd leger
arts getuige. Hij is dan 33 jaar en werkt sinds
vier jaar als apotheekhoudend huisarts in
Warnsveld. In eerste instantie aan de Bonen-
daalscheweg, later aan de Rijksstraatweg.3
Jan Thate was een verwoed chroniqueur.
In zijn nalatenschap bevinden zich onder an
dere tientallen dagboeken - in totaal enkele
meters archiefruimte - die een periode van
vele jaren bestrijken.4 Hierin beschrijft hij
niet alleen zijn dagelijkse bezigheden, maar
vermeldt hij ook observaties over het weer en
over de sterrenhemel, waar hij als amateur-
sterrenkundige buitengewoon in geïnteres
seerd is.
Begin april 1940 moet hij zijn Warnsveldse
praktijk verlaten omdat hij wordt ingedeeld
bij het 1.35 Regiment Infanterie (R.I.) te
Voorst als Officier van gezondheid. Op 9 mei
1940, nog onwetend hoe snel de oorlog een
J.B. Thate. (foto J.B. Thate, Regionaal Archief
Zutphen)
^utphen - 2018/1 11
