De oudste kaart van een deel van de Zuiderzee (I 534), is opgemaakt wegens een later conflict over de
steurvangst voor de kust van Overijssel. Deze kaart illustreert het voortdurende belang van de visrechten
in de Zuiderzee. Het conflict tussen Ridderschap en Steden van Overijssel en enkele steden in Holland, liep
van 1534 tot maar liefst 1559, toen de Hoge Raad van Mechelen zich erover uitsprak. Op de kaart zijn de
grenzen van de visgronden, die overigens door de groei van het Kamper Eiland (zie kaart Groei Kamperei
land) steeds kleiner werden, aangegeven. (Historisch Centrum Overijssel)
de overtuigingskracht van de moeder van de
graaf, Richardis, abdis van de Munsterabdij
te Roermond. Als getuigen bij deze oorkon
de waren vooraanstaande lieden aanwezig als
ridder Hermanno de Voerst, Alfero de Illemit-
ten (dat is IJsselmuiden) en Rogero de Caten
(dat is Katen). De laatsten waren afkomstig
uit de regio en hierdoor waarschijnlijk goed
op de hoogte van de staande praktijk betref
fende de visserij in de IJsselmonding.
Ook in 1383 was er blijkbaar nog geen
schenkingsoorkonde van dit Zutphense vis
recht opgedoken. In dat jaar vroeg kanun
nik Johannes van Steenbergen aan notaris
Johannes van Dorenburg om ten behoeve
van het kapittel een afschrift te geven van
de oorkonde van 1227.10 Dit afschrift is
het enige wat ons van deze oorkonde rest.
Aangezien het onwaarschijnlijk is dat er twee
gelijkgerechtigden voor hetzelfde visrecht
zijn, betreft het twee verschillende visrech
ten. Omdat het tevens onwaarschijnlijk is, dat
er twee regalia voor dezelfde riviermonding
zijn afgegeven, vermoed ik dat het één rega-
lium betreft, waarvan een stuk is afgesplitst.
Hieronder probeer ik te beredeneren hoe dit
gegaan zou kunnen zijn.
Splitsing visrecht IJsselmonding
Het oorspronkelijk visrecht zal eenvoudig
geformuleerd zijn als 'de visserij bij de IJssel
monding'; zoals ook het 'piscationem in Alme-
re', dat keizer Otto II in 965 aan de Utrechtse
kerk schenkt, zonder nadere specificaties ge
formuleerd is.11 Dit algemeen geformuleerde
visrecht zal Prüm exploitabel gemaakt heb
ben door een opbrengst vast te stellen. En als
je een vaste opbrengst voor jezelf reserveert,
^utphen - 2017/4 101
