Johann Heinrich Voet
Johann Heinrich Voet (*1758, Düsseldorf -
f1832, Delft) is de grondlegger van het mili
taire onderwijs in Nederland. Na zijn studie
wis- en natuurkunde in Duisburg treedt hij in
dienst van het Staatse leger.
Erfstadhouder Willem V benoemt Voet in
1789 tot directeur van de nieuwe Artillerie-
school in Zutphen. Het stadsbestuur kan de
school geen geschikt onderkomen bieden.
Voet moet zelf iets zien te huren. Zijn oog valt
op Kuiperstraat 11.1 De magistraat legt voor
de huur 275 per jaar bij.
Voets aanpak tilt de Zutphense school ver
uit boven de andere artilleriescholen. Hij
leidt zijn leerlingen op tot praktisch ingestel
de officieren met degelijke theoretische basis.
Karaktervorming en korpsgeest zet hij op het
tweede plan. Hij verbiedt daarom zijn cadet
ten ten strengste te duelleren. Voet heeft veel
persoonlijke aandacht voor zijn leerlingen.
Hij zorgt voor betrouwbare inkwartierings
adressen. Zwakkere broeders laat hij vooruit
helpen door de uitblinkers. Bij wangedrag
komt hij zijn élèves op hun kwartieradres va
derlijk toespreken. Voet is meer didacticus en
pedagoog dan militair. Maar zijn gebrek aan
militair gezag werkt soms ook tegen hem. Bij
zijn latere colleges aan de militaire school in
Delft knijpen de cadetten er regelmatig via de
ramen tussenuit naar het koffiehuis.
In 1791 trouwt hij met Anna Elisabeth
Schluiter, dochter van advocaat en gerichts-
schrijver van het scholtamt Zutphen mr.
Goswin Schluiter. Hun twee oudste zonen
worden hier geboren. Beiden treden in het
militaire voetspoor van hun vader. Jan Hen
drik (*1793) vergezelt Napoleon naar Mos
kou en wordt later minister van Oorlog.2 Gos
win (*1796) maakt carrière als artillerist.
Als het Franse leger in 1794 ons land bin
nenvalt, wordt de artillerieschool gesloten.
Maar het jaar daarop heropent de kersver
se Bataafse Republiek de Zutphense school.
Luitenant-generaal J.H.Voet Schilderij omstreeks
1828, toegeschreven aan Jan Willem Pieneman.
(Particuliere collectie RKD).
Voet krijgt zijn directeurspost terug, nu als
kapitein in het Bataafse leger.
Als de school in 1805 wordt verplaatst naar
Amersfoort, gaat Voet mee. Na Nederlands
inlijving bij Frankrijk krijgt hij de leiding over
de militaire school te Douai (Fr.). Als de on
afhankelijkheid van Nederland is hersteld,
haalt koning Willem I hem terug en benoemt
hem tot directeur van de Artillerie- en Genie
school te Delft. Voet krijgt alom erkenning.
Hij wordt onderscheiden met de Militaire
Willemsorde 3e klasse. In 1828 gaat hij met
pensioen met de rang van luitenant-gene-
raal-titulair.
(Rob Kammelar)
Literatuur
- J.J.A.M. Janssen, Op weg naar Breda. 's-Graven-
hage 1989.
- Nieuw Nederlandsch Biografisch Woorden
boek, 1914 (www.dbnl.nl).
Noten
1 Wordt thans ingericht als Stedelijke Musea
Zutphen.
2 Zie ook: Zutphen 2013-3.
^utphen - 2017/2
53
