Martinus Ubbens
Op 13 november 1874 lopen twee heren
naar het kantoor van notaris Derk Nijman
in de Beukerstraat. Eén van hen is Martinus
Ubbens (*1830 - f 1911), papierhandelaar
in spé en sinds twaalf jaar Zutphenaar; in
1862 is hij als 32-jarige uit zijn geboorteplaats
Leeuwarden vertrokken. Hij loopt samen op
met papierkoopman Everhardus Volkersz.1
Martinus is namelijk van plan een bedrijf te
beginnen, en Everhardus ziet er wel wat in.
Ubbens heeft het dan ook goed voorbereid.
Het oprichten van een papierverwerkings
bedrijf is immers geen eenvoudige zaak. Het
vergt een enorme investering, die Martinus
zelf niet kan opbrengen. Gelukkig helpt zijn
afkomst hem; hij komt uit een doopsgezin
de agrarische pioniersfamilie, die zich in de
Groningse veengebieden rond Sappemeer
staande heeft gehouden. Het is een hechte
gemeenschap, waar velen werkzaam zijn in, of
grondstoffen produceren voor de fabrieken
van Willem Albert Scholten.2 Scholten is de
eerste landbouw-industrieel, zijn fabrieken
produceren onder andere aardappelzetmeel,
Wagen van Ubbens papier aan de Pollaan rond
1930. (Regionaal Archief Zutphen)
wat wordt gebruikt voor bijvoorbeeld het ster
ken van papier.
Een nieuwe papierverwerkingsfabriek
klinkt 'de grote Scholten' niet onaangenaam
in de oren. Het is een mogelijke afzetmarkt
en bovendien kent hij de omgeving; hij is ge
boren in Loenen en bracht een deel van zijn
jeugd in Zutphen door. Wellicht ziet hij wel
iets van zijn eigen ondernemersgeest in Ub-
bens, want hij is bereid diens plan geldelijk te
ondersteunen. Volgens de achterkleindoch
ter van Martinus leent Scholten hem 90.000
gulden om zijn plannen gestalte te geven,
een bedrag met een huidige waarde van ruim
930.000 euro.
Zodoende tekenen Martinus Ubbens en
Everhardus Volkersz op die vrijdag in de Beu
kerstraat de akte waarbij zij verklaren "voorne
mens te zijn eene vennootschap aan te gaan
ten onderwerp hebbende het drijven
van handel in papier en in desselfs grondstof
fen". Het blijkt een gouden greep. Het bedrijf
van Martinus groeit en steeds meer gebouwen
aan de Deventerweg gaan deel uitmaken van
wat uitgroeit tot een heus familiebedrijf, dat
velen kennen als Bührmann-Ubbens. De leeg
staande gebouwen aan de Pollaan herinneren
ons nog aan dit bedrijf, die met de teloorgang
van bedrijfsopvolger Paperlinx uit Zutphen is
verdwenen.
(Mirjam van Velzen-Barendsen)
Literatuur
- Regionaal Archief Zutphen (RAZ), 0349-0315,
aktenr. 4608.
- www.biografischportaal.nl.
- Met dank aan mw. M. Tóth-Ubbens en Etienne
van den Hombergh.
Noten
1. Everhardus Gerardus Volkersz (*1833- f 1899)
was geboren in Dordrecht, maar al enige jaren
woonachtig in Zutphen, waar hij onder andere
werkzaam was voor de gebroeders Hissink,
papiermakers.
2. Zie ook: Zutphen 2013-2, p. 52.
^utphen - 2016/4 117
