Wie was toch...
Anna Elsabein Aberson
In Zutphen is ze vrijwel onbekend. Maar in
Warnsveld is dat totaal anders. Elke Warns-
veldse ouder met kinderen in groep 8 kent
de naam Aberson. Mijn vader - bij leven on
derwijzer in Warnsveld - heeft haar stiekem
weleens verwenst, al heeft hij die ietwat we
reldvreemde dochter van een Amsterdamse
kachel- en haardenfabrikant nooit gekend.
Na de zoveelste keer beleeft hij het jaarlijkse
schoolreisje naar Amsterdam met een bus vol
joelende kinderen meer als corvee dan als uit
stapje. Dat telkens terugkerende reisje heeft-
ie te danken aan Anna Elsabein Aberson
(*1873, Amsterdam - f1932, Driebergen).
Burgemeester en wethouders van Warns
veld kijken vreemd op als in 1932 blijkt dat
hun gemeente enig erfgenaam is van een
voor hen onbekende, maar nogal gefor
tuneerde mevrouw Aberson. De wenkbrau
wen gaan echter nog verder omhoog als ze
de voorwaarden vernemen. Er dient een 'for-
sche, grootsche en fraaie' fontein gesticht te
worden 'in den geest als de fontein geplaatst
op het Frederiksplein te Amsterdam'. De
fontein moet herinneren aan Gerhard Ste
ven Martinus Aberson (*1821), vader van de
erflaatster en geboren in Leesten, gemeente
Warnsveld. De rente van een legaat moet wor
den besteed om de kinderen van de protes
tantse en openbare lagere scholen 'eens per
jaar een dag naar Amsterdam te laten gaan,
om aldaar de bezienswaardigheden te bezich
tigen'. Pas veel later mogen de kinderen van
de katholieke school ook mee, op kosten van
het gemeentebestuur.
De ongehuwd gebleven Anna koestert haar
leven lang nostalgische jeugdherinneringen
aan heerlijke zomervakanties, die ze samen
met haar zussen doorbrengt bij familie op
't Jebbink (nu De Ploeg) in Leesten. Daar
De zussen Anna en Wilhelmina Aberson vereeuwigd
in brons door Kiny Copinga (1998). Het beeldje
staat in Warnsveld op de hoek van Ooyerdreef en
Leestense Pad. (Foto Rob Kammelar)
hebben ooit haar grootouders gewoond en
daar groeit haar vader op, vóór hij zijn geluk
in Amsterdam gaat beproeven. Anna's band
met haar ouders moet wel heel bijzonder zijn
geweest. Die ouderband en die jeugdherinne
ringen brengen haar ertoe haar vermogen na
te laten aan de Warnsveldse gemeenschap.
En zo komt het dat er nu in Warnsveld te
vinden zijn de Abersonfontein, het Aberson-
plein, de Abersonlaan en het Abersonbeeldje.
Een stichting beheert er het Abersonfonds,
waaruit culturele activiteiten van Warnsvel-
ders financieel worden ondersteund. En ja,
nog ieder jaar gaan Warnsveldse schoolkinde
ren met het Abersonreisje mee. Bestemming?
Amsterdam, geboorteplaats van Anna Elsa
bein Aberson!
(Rob Kammelar)
Literatuur
- Testament van Anna Elsabein Aberson (kopie;
Regionaal Archief Zutphen).
- Stichting Anna Elsabein Abersonfonds
(http://www.abersonfonds.nl).
- Henk Makkink, Warnsvelders. Wonen, werken en
leven in de twintigste eeuw, Zutphen 2011.
84 ^utphen - 2016/3
