Louis de Potter (1786-1859), wegbereider van de
Belgische afscheiding en lid van het Voorlopig Be
wind in Brussel. In de noordelijke Nederlanden was
De Potter een van de meest gehate en bespotte
personen. Prent naar een tekening van De la Rose,
1830. (Rijksmuseum Amsterdam)
schutters uit Didam, Zevenaar en Westervoort
slechts 81 opdagen in Zutphen. Er werd fana
tiek jacht gemaakt op onderduikers, te meer
omdat de dienstweigering hier en daar ge
paard ging met opstootjes. Sommigen zagen
daarin het werk van provocateurs uit Brabant,
waar het ook onrustig was. Doodsbenauwd
dat de Belgische opstand naar het noorden
zou overslaan stuurden de autoriteiten troe
pen om de orde te herstellen en dienstweige
raars op te brengen. Huzaren van het 6e Regi
ment uit Zutphen werden ingezet in Wisch en
Ambt Doetinchem. Zodra de rust was weerge
keerd namen schutterseenheden uit Zutphen
de opsporingstaken van de militie over. Zo
trok een detachement schutters onder kapi
tein Umbgrove door Lichtenvoorde en omge
ving, terwijl majoor Schimmelpenninck van
der Oye met een ander detachement Didam
uitkamde. De schutterspatrouilles werden in
gekwartierd bij de gezinnen van de dienstwei
geraars en hun familie, die zo als straf voor de
kosten van de expeditie opdraaiden.5
De vrees voor oproer was groot. Dreiging
met langdurige gevangenisstraffen moesten
kwalijkgezinden afhouden van het veroorzaken
van schadelijke woelingen.6 Toch ontstonden
er wrijvingen tussen katholieken en gerefor
meerden. De laatsten verdachten de eersten
van sympathie met de opstandelingen in het
zuiden. Ook in verzamelplaats Zutphen lie
pen de gemoederen af en toe hoog op. Een
stomdronken schutter die in zijn onnozel
heid leve De Potter riep7, werd bijna gelynched
en kon maar ternauwernood worden ontzet.8
W.L.V.C. van Rappard beklaagde zich in zijn
functie van officier bij de Rechtbank van Eer
ste Aanleg alhier, over de laksheid waarmee
de plaatselijke politie optrad tegen oproer
kraaiers en personen die anderen opstook
ten om zich te onttrekken aan hun militie- of
schuttersplicht. Hij eiste onmiddellijke arres
tatie van dergelijke lieden en dreigde amb
tenaren die daarbij in gebreke bleven met
sancties.9
Exercitie van de plattelandsschutterij. Tekening van
G. Jansink van de Poll, 1830. (Rijksprentenkabinet
Amsterdam)
^utphen - 2016/2 37
