Tijdens de grote legermanoeuvres van 1913 trekt
de 'blauwe' legermacht over de IJssel Zutphen
binnen. (foto Het Leven 1913, Regionaal Archief
Zutphen)
kend. In de nacht van maandag 22 september
om 0.00 uur bestegen 88 mannen hun stalen
ros. Hun vertrekpunt was de Galgenberg bij
Arnhem. Onder aanvoering van kapitein Hil-
wig trapten ze met een flink gangetje door de
donkere nacht richting Zutphen. Om 2.05
uur bezetten ze de IJsselbrug. Hier waren ze
op bekend terrein. Van de vijand was wijd en
zijd niets te bekennen. Meteen werden wacht
posten uitgezet. Een patrouille werd vooruit
gestuurd en bezette even later de Laarbrug.
Behoedzaam trokken de wielrijders verder
naar het oosten en bereikten zonder tegen
stand Warnsveld en de weg naar Lochem.
Ondertussen namen de wielrijders alle brug
gen rond Zutphen in bezit. Daarbij leken ze
nog even tegenstand te zullen krijgen, maar
de vijandelijke patrouille die hun pad kruiste,
bleek tenslotte een groepje spoorwegmannen
op weg naar hun werk.
Ondertussen kwam de opmars van de blau
wen op gang. Rond acht uur trok het 8e ba
taljon infanterie met keukenwagens en ba-
gagetrein via de IJsselbrug Zutphen binnen
en verder richting Warnsveld. De posten van
de wielrijders werden afgelost, zodat ze hun
verkenningen verder naar het oosten konden
verleggen. Het eerste contact met de vijand
vond plaats in de buurt van Lochem. Hier
stootte de blauwe wielrijdersvoorhoede op
een wielrijderspatrouille van de roden, waar
door de blauwen moesten uitwijken naar Bar-
chem. In de loop van de dag vonden vervol
gens telkens enerverende schermutselingen
plaats tussen voorhoede-eenheden van beide
partijen, zowel wielrijders als cavalerie. In de
turbulentie van de strijd verloren de verslag
gevers van de Zutphensche Courant de 2e Com
pagnie Wielrijders uit het journalistieke oog,
waardoor hun krijgsverrichtingen jammer ge
noeg niet verder werden opgetekend.
Korporaal Piets
Een dieptepunt tijdens de Zutphense periode
van de wielrijderscompagnie was het tragische
ongeluk op de Grote Gracht.17 Op zaterdag 9
november 1912 hield de compagnie hier on
der leiding van eerste luitenant Hoogeboom
oefeningen in het oversteken van de gracht.
Daarvoor werden drijfzakken gebruikt, water
dichte canvaszakken gevuld met hooi. Deze
zakken waren ongeveer anderhalve meter
breed en drie meter lang. Ze hadden een drijf-
vermogen van vijfhonderd kilo. Er konden zes
102 ^utphen - 2015/4
