De 2e Compagnie Wielrijders in
Zutphen 1910-1922
Dienstfietsen en drijfzakken
Rob Kammelar
De eerste militaire wielrijders
Vanaf de 17e eeuw tot 1922 is Zutphen onafgebroken garnizoensstad geweest. In bonte
afwisseling hebben hier militairen van allerlei pluimage in garnizoen gelegen. Vaak waren
dat troepen te paard, zoals kurassiers, dragonders, lansiers of huzaren. In 1910 kwamen
hier militairen in garnizoen die het stalen ros bereden. Het onderstaande verhaal vertelt
over de lotgevallen van de 2e Compagnie Wielrijders in Zutphen.
Pas nadat John Boyd Dunlop in 1887 de
luchtband had uitgevonden, kon het rij
wiel uitgroeien tot het snelle, wendbare en
goedkope vervoermiddel dat tot in onze tijd
enorme populariteit geniet. Het Nederland
se leger kreeg al vroeg belangstelling voor
de hets, zoals het rijwiel in de volksmond is
gaan heten.1 Aanvankelijk maakte het leger
gebruik van vrijwilligers van de Algemeene
Nederlandsche Wielrijders-bond. Vaak wa
ren dat studenten. Ze werden voornamelijk
ingezet bij grote manoeuvres, waar ze ordon-
Militaire wielrijders steken per drijfzak een kanaal
over. We zien hier niet de 2e CW maar een onbe
kende eenheid, vermoedelijk tijdens de mobilisatie
van 1939. (Nederlands Militair Museum, Soester-
berg)
nansdiensten verrichtten. Het aantal wielrij
ders-vrijwilligers in het leger bedroeg nooit
meer dan enkele tientallen. Een van die vrij
willigers was onze stadgenoot Dirk Frederik
van Duijl, zoon van M.J. van Duijl, ingenieur
bij het Staats-Spoor en jarenlang raadslid in
Zutphen.2 In september 1889 legde de jonge
Van Duijl het examen militair-wielrijder af.
^utphen - 2015/4 99