10 mei 1940
De oorlog in de Hoven
Han Koolhof
De bewoners van de Hoven zullen niet onverdeeld enthousiast geweest zijn toen
halverwege de jaren dertig het beton werd gestort voor de kazemat* op de spoordijk
bij de Kruisstraat - nota bene in het midden van hun wijk. Op een kwade dag zouden
zij weleens midden in de vuurlinie kunnen liggen. Die dag breekt niet zo heel lang
daarna aan. Op 10 mei 1940 worden de Hovenaren in de vroege ochtend opgeschrikt als
Nederlandse militairen de IJsselbrug opblazen. Ons land is in oorlog.
Strategische overval
In de loop van de jaren dertig begon de
Nederlandse legerleiding, en met haar de
regering, zich steeds meer zorgen te maken
over het gevaar van wat toen een strategische
overvalling heette. Een kleine vijandelijke
troepenmacht zou in volle vredestijd met een
verrassingsaanval over Nederland heen kun
nen rollen. Het Nederlandse leger zou hier
*Waar gewone burgers het meestal over 'bunkers'
hebben, spreken Nederlandse militairen en ves
tingbouwers over kazematten.
machteloos tegenoverstaan. In het Interbel
lum hadden wij namelijk vrijwel geen parate
troepen; ons leger was vooral een reservisten-
leger. Dat kon pas in actie komen na mobilisa
tie. Een volledige mobilisatie nam al gauw en
kele weken in beslag. Dan had de vijand met
een strategische overval zijn doel al bereikt.
Op verzoek van de minister van Defensie
formuleert generaal-majoor I.H. Reijnders
(1879-1966), chef van de generale staf, begin
1935 voorstellen tot verbetering van de defen
sie. Reijnders stelt vast dat de militaire kracht
Een zeldzame foto van een rivierkazemat in aanbouw, want fotograferen was streng verboden. Kazemat
Zutphen-Noord (op de spoordijk) bevindt zich hier in de afwerkingsfase. Zuidelijker, in de uiterwaard, ligt
Zutphen-Zuid. (Stedelijk Museum Zutphen)