Wie was toch...
Friedrich Braune
De Eerste Wereldoorlog is nog maar enkele
weken oud, als de Britten en Duitsers bij Hel
goland hun eerste grote zeegevecht leveren.
Voor de Duitsers loopt het uit op een catastro
fe. Ze verliezen zes schepen; er sneuvelen 712
matrozen, 381 worden krijgsgevangen ge
maakt. Oberleutnant zur See Friedrich Braune
(1889, Fehrbellin - 1971, Flensburg) wordt
opgepikt door een Britse onderzeeboot. De
volgende drieënhalf jaar brengt hij door in
krijgsgevangenschap in Engeland.
Door Nederlandse bemiddeling komt een
uitwisseling van krijgsgevangenen tot stand
tussen Engeland en Duitsland. Duizenden
Britse en Duitse krijgsgevangenen worden
tijdelijk in ons land geïnterneerd. Friedrich
Braune is een van hen.
Op 17 mei 1918 komt hij per trein uit Rot
terdam in Zutphen aan. In zijn gezelschap
bevinden zich ruim honderd Duitse officie
ren en onderofficieren. Twee weken later ar
riveert er nog een trein met honderd Duitse
onderofficieren. Voor de rest van de oorlog
zullen ze in Zutphen worden geïnterneerd.
De ontvangst aan het station is allerharte
lijkst. Een damescomité trakteert op bouillon,
amandelbroodjes en sigaren. De onderoffi
cieren zullen in pensions en bij gastgezinnen
wonen. Friedrich Braune logeert met zijn
kleine staf van officieren in hotel De Holland-
sche Tuin op de Groenmarkt.
Braune fungeert als Platzkommandant en
Kompanieführer. Hij onderhoudt de contacten
met de gemeentelijke instanties, vooral met
de distributiedienst. Hij heeft een eigen kan
toor op de hoek van Schupstoel en Beuker
straat. Op een bord aan de gevel staat Deut-
sches Geschaftszimmer. Zijn mannen verwerken
in Zutphen hun oorlogservaringen. Ze spor-
ten, musiceren en studeren. De feestavond
die ze in de Buitensociëteit geven voor de Zut-
phense bevolking is een daverend succes. Op
11 november is de oorlog plotseling voorbij.
De geïnterneerden keren terug in die Heimat.
Oberleutnant zur See Braune bedankt in een
grote advertentie de Zutphense bevolking
voor de gastvrije opname in hun midden.
Terug in Duitsland blijft Braune marineoffi
cier. Hij brengt het tot Konteradmiral (schout
bij-nacht). Of hij na 1918 ooit nog terug is
geweest in Zutphen, weten we niet.
(Rob Kammelar/Jan Klompenhouwer)
Literatuur
- Rob Kammelar Jan Klompenhouwer, 'Ein
dreifach donnerndes Hurra...!! Duitse offi
cieren en onderofficieren in Zutphen tijdens
de Eerste Wereldoorlog', in H. de Beukelaer
T. Sodman, 1914-1918. Als Krieg und Frieden
nebeneinander wohnten Toen oorlog en vrede buren
waren, Aalten 2014.
^utphen - 2015/2
53