Dirk van Wullen
In 1785 wordt Dirk van Wullen (*1761, Am
sterdam) als proponent aangesteld in Warns-
veld. Vijf jaar later is hij gereformeerd predi
kant in Zutphen. Zijn dwarse eigenzinnigheid
maakt hem weinig geliefd. De lutherse do
minee Jacob Nieuwenhuis schrijft eens over
een collega een braaf, maar stijf en droog
regtzinnig gereformeerd predikant' en voegt
daar meteen aan toe: 'eigenschappen waarin
ds Van Wullen hem nog verre overtrof'. Zelf
kwalificeert hij een lutherse collega eens ge
ringschattend als 'slechts een halve broeder'.
Als in 1819 de dichter Staring zijn paascanta-
te wil uitvoeren in de Walburgskerk, ligt Van
Wullen dwars.
De schaarse biografische berichten over
Van Wullen noemen steevast zijn histori
sche belangstelling. Al tijdens zijn studie in
Utrecht is hij lid van het oudheid-, taal- en
dichtkundig genootschap Dulces ante omnia
Musae. Met J.F. Martinet bespreekt hij vraag
stukken uit Zutphens geschiedenis. Behalve
zijn Gedachtenisrede wegens de verovering der stad
Zutphen door de Spanjaarden in Nov.1572 heeft
hij echter geen historische publicaties van be
tekenis op zijn naam staan. Een geschiedenis
van de Walburgkerk blijft onvoltooid.
Van Wullen is predikant in een politiek roeri
ge tijd. In 1798 maakt de Bataafse Republiek
een eind aan de bevoorrechte positie van de
gereformeerde kerk. Kerkgebouwen en pas
torieën moeten worden herverdeeld onder
alle gezindten. Er dreigt nationalisatie van
kerkelijke goederen en fondsen. Om de his
torische rechten van de Walburgskerk aan te
tonen, duikt Van Wullen in de archieven. Of
hij die klus vrijwillig op zich neemt, of dat de
kerkbestuurders hem aanwijzen vanwege zijn
historische kennis, weten we niet. Maanden
lang snuffelt hij in kerkboeken, kerkmees
tersrekeningen, stadsrekeningen en andere
paperassen. Een dik pakket gedetailleerde
D. van VULLEN,
GEBOREN TE AMSTERDAM 1761.
Predikant der Hervormde Gemeente
TE ¥ABNSVE1D *785.
TE ZUTPHEN 1790.
JoerDAJtsJiu/ter. Zr C/yr /S2J.
aantekeningen over bezittingen en fondsen
van de kerk door de eeuwen heen heeft hij
daarvan nagelaten.
Dirk van Wullen ontpopt zich als een ware
archiefrat. Hij ordent en inventariseert hier
na het archief van de kerkmeesters, dat van
de kerkenraad én het archief van het Born-
hof. Ook maakt hij een catalogus op het
boekenbezit van de Librije. Als in 1827 het
stadsarchief geordend moet worden, denkt
het stadsbestuur meteen aan Van Wullen. Hij
bedankt echter voor de eer. Hij voelt zich te
oud en is te druk met kerkelijke zaken. Van
Wullen overlijdt te Zutphen in 1832, enkele
maanden na zijn emeritaat.
(Rob Kammelar)
Literatuur
- Regionaal Archief Zutphen, archiefnrs. 62, 63,
83, 206.
- Jacob Riemens, 'Jacob Nieuwenhuis. Luthers
predikant in Zutphen', in Zutphen 2011-1 en -2.
- Biographisch Woordenboek der Noord- en Zuidneder-
landscheLetterkunde (1888-1891).
^utphen - 2015/1
