Hendrik Gladbeek met zijn verloofde Elisabeth
(Lise) Bax, omstreeks 1865. (collectie YMCA
Zutphen/Warnsveld)
de cjv ontstaan. Maar toen was onze Hendrik
Gladbeek al lang geen 'president' meer. Waar
was hij gebleven?
Elisabeth Hendrina Bax
Gladbeek kwam in Zutphen al gauw in con
tact met Elisabeth Hendrina Bax. Zij werd het
geluk van zijn leven. Geboren op 17 maart
1831 was zij het vijfde van zeven kinderen en
het enige meisje in het gezin van ds. D. Bax
en zijn vrouw Elisabeth Hendrina Wittigs.9
Na Bax' tragische dood in 1837 - hij kwam
om bij een brand toen hij wegens een huwe
lijksinzegening in Rotterdam verbleef - groei
de de jonge Elisabeth op in verdrietige en ar
moedige omstandigheden. Toen haar broer
Hendrik predikant werd in Lage Vuursche
ging ze met hem mee om de huishouding te
doen.
Na enige jaren keerde ze terug naar Zut-
phen en ontmoette Hendrik Gladbeek, voor
zitter van de zojuist opgerichte jongelingsver
eniging. Ze kwam onder de indruk van zijn
overtuigend geloof en welsprekendheid. Niet
voor niets kreeg hij van zijn leden de bijnaam
Gladbek. Of hij dat als een compliment opvat
te, weten we niet. Elisabeth kende dezelfde
bezieling en zo vonden ze elkaar. Hendrik
vond bij de familie Bax een warm tehuis. Moe
der en broers van Elisabeth vonden Hendrik
te talentvol om alleen evangelist te blijven. Ze
raadden hem aan theologie te gaan studeren
en predikant te worden.
Zo zag de prille jongelingsvereniging haar
geliefde voorzitter, die omschreven werd als
'een persoon, brandende van ijver in den
dienst des Heeren en uitnemend geschikt
voor zijn werk'10 al na een jaar vertrekken om
in Leiden te gaan studeren. Het contact met
Zutphen bleef echter bewaard. Niet het minst
vanwege zijn liefde voor Elisabeth, die mede
door hem geïnspireerd het evangelisatiewerk
in Zutphen voortzette. Zo hielp ze bij het op
richten van zondagsscholen in Zutphen en
Warnsveld.
Sareptahofje
Over Gladbeeks Leidse periode is weinig be
kend. Hij bereikte zijn ideaal niet, want hij
werd ernstig ziek. Gedurende zijn langdurig
lijden verbleef hij op de Rijn- en Schiekade
bij zijn vriend Rietbergen, die hem trouw ver-
zorgde.11 Daar overleed Gladbeek op 15 de
cember 1867. Hij werd in Zutphen begraven.
Het gedenkboekje bij het gouden jubileum
van de vereniging vermeldt:12 zijn stoffe
lijk overschot rust in den doodenakker alhier
en is door leden der c.j.v. grafwaarts gedra
gen'. Zijn verloofde liet op de grafsteen beite
len: Hij mocht er velen tot Jezus leiden.
De notulen van december 1867 vermelden
dat mej. Bax de vereniging dankt 'voor de
liefdevolle dienst op de dag der teraardebe
stelling'. Als dank schenkt zij de vereniging
het portret van haar verloofde en een klok.
Met dit laatste geschenk wil ze de verganke-
^utphen - 2014/4 115