Hij sommeerde de huzaren zich onverwijld
te melden in de Willemskazerne in Arnhem.
Die weigerden dat pertinent. De luitenant
wist vervolgens de marechaussee te alarme
ren. Die patrouilleerde toevallig in buurt, om
een oogje te houden op de veldoefening van
het 8e Regiment Infanterie uit Doesburg, die
juist op de Rhederheide aan de gang was. Na
aanhouding van de groep huzaren wilden de
marechaussees hen onder bewaking van de
Doesburgse infanteristen naar Arnhem laten
brengen. Dat was de huzaren echter te gortig.
Ze beloofden dat ze vrijwillig naar Arnhem
zouden gaan als alleen de vier marechaussees
te paard hen zouden begeleiden.
In de Willemskazerne te Arnhem
In rijen van vier marcheerde de troep naar
Arnhem, waar de marechaussee hen bij de
Willemskazerne afleverde. Daar aangekomen
gingen de huzaren ter plekke op de binnen
plaats zitten en liggen, meer uit vermoeid
heid dan uit protest. Ze wilden niet opstaan
voordat ze te eten en te drinken hadden ge
kregen. Toen dat geregeld was, werden ze
ondervraagd door de militaire autoriteiten
ter plaatse. De huzaren eisten een grondig
onderzoek naar de handelingen van ritmees
ter baron Van Heemstra. Ook vonden ze dat
ze niet gestraft behoorden te worden. Als dat
tóch gebeurde, dienden ze allemaal dezelfde
straf te krijgen, omdat ze zich allemaal in vol
le bewustzijn aan hetzelfde feit schuldig had
den gemaakt. Toen de militaire autoriteiten
te Arnhem eenmaal begrepen hoe de vork
aan de steel stak, besloten ze vervolgens de
troep huzaren nog diezelfde middag op de
trein naar Zutphen te zetten.
Terug in Zutphen
Onder geleide van de marechaussee en een
compagnie gewapende Gele Rijders ging
het naar Zutphen. Daar werden de gedroste
huzaren opgewacht door een grote menigte
Ritmeester G.J.A.A. baron Van Heemstra werd in
de zomer van 1907 aangesteld als commandant
van het 5e eskadron huzaren in Zutphen. (collectie
Museum Nederlandse Cavalerie, Amersfoort)
nieuwsgierigen. Onder enorme belangstel
ling marcheerden ze twee aan twee, telkens
geflankeerd door twee Gele Rijders, van het
station naar de kazerne. De stemming was
opperbest. De huzaren zongen en riepen leu
zen als 'Het 4e Regiment gaat nooit verloren',
waaruit blijkt dat ze geen antimilitaristische
bedoelingen hadden met hun actie. Aan
gekomen in de kazerne werden de mannen
toegesproken door de uit Deventer overge
komen regimentscommandant Mathon, die
meteen ook een toelichting op zijn stalorders
gaf. Vervolgens werden de weigeraars in voor
lopige hechtenis genomen. Omdat er veel
te weinig cellen waren, werd de hele meute
vooreerst opgesloten in de schermzaal achter
de kazerne. Hun uitstapje had nog geen vier
entwintig uur geduurd.
Onderzoek en straf
Al snel werd het schermzaalarrest omgezet in
kazernearrest. Er volgde een onderzoek naar
de gang van zaken. Niet een officier van bui
ten het regiment werd daarmee belast, maar
merkwaardigerwijs de jonge ie luitenant der
huzaren E.A.F. baron Creutz, die deel uit
maakte van de garnizoensstaf in Zutphen.
2"tphen - 2014/2 37