Wederzijds negatief effect
De Vrijheidsbond
'Met eere ten grave'
ten en moties leggen een zware druk op de
vereniging en haar bestuurders. De ooit veel
vuldig en uitvoerig behandelde plaatselijke
belangen komen nog wel in de notulenboe
ken voor, maar men lijkt toch opgeslokt door
de turbulente staatkundige ontwikkelingen.
Ook het hoofdbestuur van de landelijke
liberale kiesvereniging onderkent de proble
men; het besluit tot structurele organisatori
sche wijzigingen van het verenigingsverband.
Op 8 juli 1887 zegt de voorzitter dat het be
stuur gekozen heeft om zich meer te gaan
richten op de verkiezingen voor de Provinci
ale Saten en de Tweede Kamer. Uit zijn woor
den blijkt dat er voor de stedelijke belangen
een nieuwe partijvorm nodig is. De aan zijn
woorden gekoppelde motie tot het 'loslaten'
van de plaatselijke politiek wordt met dertig
tegen zeven stemmen aangenomen. De clkz
zal zich in het vervolg alleen nog maar gaan
bezighouden met de provinciale en de lande
lijke politiek. Later zal ze opgaan in de fusie
van liberale groeperingen die voortgaat on
der de naam van De Vrijheidsbond.
Opvallend is in dit verband de rol van Zut-
phens Belang, de liberale kiesvereniging voor
de gemeenteraadsverkiezingen. Deze kiesver
eniging kan moeilijk anders worden gezien
als een 'ent' op de liberale boom die de clkz
aljaren was. Zutphens Belang zal de zorg voor
de plaatselijke politiek van de clkz overne
men; in de notulenboeken van de clkz ko
men gemeentelijke problemen dan ook nau
welijks meer voor. Die ontwikkeling is door
het hoofdbestuur van de Liberale Unie sterk
gepropageerd, omdat de behartiging van de
belangen voor zowel de plaatselijke als de na
tionale en provinciale politiek een wederzijds
negatief effect bleken te hebben.
De notulen van de laatste jaren van Zut
phens Belang geven een droevig beeld, al
blijven betrokkenen optimistisch. Bestuurlij-
ke kracht in de drie kiesdistricten die in Zut-
phen zijn geformeerd om de kiezers bij hun
buurt te betrekken ontbreekt, en de ambitie
om in de raad zitting te nemen is gering. Zut
phens Belang wordt in 1908 opgeheven.
De meer dan tienjarige lijdensweg die het ge
volg is van de gemaakte keuze tot voortzetting
van de clkz komt duidelijk tot uiting in de
notulen. Dat de voortzetting van de clkz het
werk is van drie mannen die ook in Zutphens
Belang tot het einde toe bestuurlijk actief wa
ren, laten de notulen eveneens zien.
Het is woensdag 6 april 1921. Zes leden zit
ten rond de vergadertafel; het is het bestuur
lijke driemanschap Spier, Molenaar en WJ.
Schillemans, versterkt met de leden H.GJ.
Schillemans, GJ. Kobus en A.G.Biemond. Zij
behandelen de aanbeveling tot oprichting
van een nieuwe partij op grond van het bij
de beschrijvingsbrief van de Liberale Unie
gevoegde program. Op 8 november 1921 valt
het doek voor de clkz; het afscheid wordt
door de heren Molenaar, Gimberg, Willem-
sen, H.GJ. Schillemans, HJ. Makkink en LJ.
Spier bijgewoond. De voorzitter schetst de
ontstane situatie. Een nieuwe staatkundige
partij is opgericht onder de naam De Vrijheids
bond, waarin de Unie is opgegaan. 'Ook wij
moeten nu onze afdeling ontbinden, onze
leden kunnen daarna overgaan tot de afde
ling Zutphen van De Vrijheidsbond. De eerste
stappen om die afdeling alhier op te richten
zijn reeds door oud leden van de verschillen
de samenwerkende verenigingen gedaan.'
De liquidatie vereist een verantwoording van
de geldelijke middelen, en dan blijkt dat er
geen saldo over is; de tekorten zijn door de
zittende bestuurders aangevuld. Na enige dis
cussie wordt besloten het archief aan de Ge
meente Zutphen over te dragen. De voorzit-
18 ^utphen - 2014/1
