.1
k m '"s
S,>4'i!^4,li:ciiarC?a'Mtct 'si^f'-Vu
«mew
"4 *'öchLf5frk
Hon attfe-GSSfS^*^^^
«ncwU 4r^lmn tefAA#ev$«te*>™ fctawwn cur* v c
Li
.tut? 0-6e.urdttf-wn. A' *aju j«mgg
Vut ttf •-'nil?
Verdunse uitlopers in Zutphen
si
isaate*
Afb. 6. De 'beruchte' Adela 'van Hamaland' in Kame-
rijkse necrologia, 6 augustus; details uit (van boven
af) Médiathèque Municipale de Cambrai ms. 229 fol.
36 vo resp. 74 ro en ms. 1151 fol. 61 vo. (foto en
montage: auteur)
haar broer' (afb. 5). Ermentruds nabestaan
den hadden blijkbaar weet van die ene broer
zonder zijn naam en overlijdensdatum te
kennen. Hij zal jong overleden zijn. Dat ver
klaart dat Godfried 'de Gevangene' zijn eigen
vader, Gozlin/Gozelo, ogenschijnlijk pas ver
noemde met zijn laatste zoon uit twééde hu
welijk, de latere hertog. 'De Gevangene' en
zijn tweede echtgenote volgden overduidelijk
een vernoemingsgebruik waarin de vadersva-
der veelal bij de oudste of naastoudste zoon
werd vernoemd. Ermentruds broer heeft dus
stellig Gozlin/Gozelo geheten, en die naam
door zijn vroege dood vrijgemaakt voor her
gebruik bij het nakomertje uit tweede echt.24
Saillant is nu dat de beruchte Adela (afb. 6)
in meerdere Kamerijkse necrologia wordt
herdacht exact op de datum die ook elders
steeds voorkomt: 6 augustus! Dat stut de ge
dachte dat Averarda 'van Verdun' de dochter
is geweest van die Drentse graaf Everhard van
944. Adela en Averarda waren dan volle nich
ten. Adela's Kamerijkse gedachtenis wijst op
betrekkingen met bisschop Gerard van Kame-
rijk, Averarda's kleinzoon.25
Averarda's weduwnaar, Godfried 'de Gevan
gene', kreeg in tweede huwelijk vijf zoons
en een dochter. Van die zoons hebben we de
twee jongsten al gezien, de hertogen God
fried ii en Gozelo i van Nederlotharingen.
Hun naastoudste broer Herman volgde hun
vader op als markgraaf van Ename (België).
Dat ambt heeft hij in of na 1016 overgedaan
aan zijn schoonzoon Reinier v van Hene
gouwen. Herman was toen al hertrouwd met
een Westfaalse dame, die misschien Imma
(Emma) heette, maar in elk geval de legen
darische Saksenheld Widukind onder haar
voorouders had. Uit Hermans tweede huwe
lijk stamde de Godschalk die in de Zutphense
falsa optreedt als 'heer van Zutphen' en graaf
in 'noordelijk Hamaland'. Dat ambt zal hij
namens zijn oom(s) Godfried ii en/of Gozelo
i als leengraaf hebben uitgeoefend.26
Uit het Drentse voorbeeld zagen we dat van
het patrimonium van Averarda stukken be
land zijn bij zoons van Godfried 'de Gevange
ne' uit tweede huwelijk. Nu hebben ene Otto
van Hammerstein en zijn echtgenote Ermen-
gard, Godfrieds dochter uit tweede huwelijk,
ooit geld geleend van het klooster Werden
^utphen - 2013/3
79
