■I
v non aL>itv tyr: ,^*joip*riQ.C etrin
Licht uit Drenthe
o
'ïm r
fatsoen in', zegt een kroniek. Godfried kwam
in opstand, gaf zich in 1045 gewonnen en
kreeg gevangenisstraf. Rond Pinksteren (18
mei) 1046 werd hij begenadigd, maar moest
wel zijn oudste zoon als gijzelaar geven. Die
kwam prompt te overlijden. Godfried rebel
leerde opnieuw en raakte zijn ambten defini
tief kwijt. Zo kon aartsbisschop Adalbert van
Bremen in 1047 gading maken op de graaf
schappen Hunsingo en Fivelgo (Noord-Gro-
ningen) van 'een' afgezette hertog Godfried.
Voor Gerard Flamens junior lag in 1046 de
weg open naar de posities van zijn grootvader
Diederik. Diens graafschappen blijken eind
elfde eeuw in handen van het gravenhuis
van Gelre, zoals de familie Flamens inmiddels
heette. Op één kleine uitzondering na: noor
delijk Hamaland. Daar was het 'graafschap
Zutphen' ontstaan.22 Hoe kwam dat zo?
Na Wichmans halfbroer Everhard anno 944
laat Drenthe in 1006 Adela's Balderik en in
1025 ene Temmo als graaf zien. Op 22 mei
1046 schonk Hendrik iii aan de Utrechtse
bisschop de grafelijkheid in Drenthe 'die
na de dood van hertog Gozlin ter begeving
Afb. 4. Aanhef van psalm 1 in het psalmboek van bis
schop Gerard I van Kamerijk (1012-1051); detail uit
het handschrift Médiathèque Municipale de Cambrai
ms. 54 fol. 16 ro. (foto: auteur)
ém
«tl ftecc4rornr>: r&MÊtvTrr-' crr incjz*-y
peiidertruxc ncnfr 'y-
We cln'l wal .'ui' - cYt:"V.
«««f rneéxribtcur dut dc
rcrc- -aan^ven h&tan qnA-.-L?
Afb. 5. Ermentrud 'van Florennes' en haar broer in
het psalmboek van bisschop Gerard I van Kamerijk
(1012-1051), 7 maart; detail uit het handschrift
Médiathèque Municipale de Cambrai ms. 54 fol. 2 ro.
(foto: auteur)
stond'. Dat slaat op hertog Gozelo i.23
Het huwelijk van Gozelo's broer Godfried
met Addila heeft het patrimonium van de
Eltense familiestaak in Verdunse handen
gebracht, maar hun vader, Godfried 'de Ge
vangene', had door zijn eerste huwelijk met
Everhards dochter het patrimonium van de
Zutphense staak reeds bemachtigd. Die 'Zut-
phense' erfdochter werd in het Verdunse
klooster St. Vanne op 11 augustus herdacht
als 'gravin Averarda' (afb. 3). Haar dochter
Ermentrud huwde met Arnulf van Florennes
(België). Hun zoon Gerard werd bisschop
van Kamerijk (1012—1051). In Gerards
psalmboek (afb. 4) is het necrologium van
de familie-abdij van Florennes overgenomen.
Dat duidt Ermentruds vader, zijn tweede echt
genote en drie van hun zoons aan naar rang
en stand (monnik, graaf, gravin), Ermentrud
zelf vinden we op 7 maart als 'Ermentrud en
78 ^utphen - 2013/3
