(1849-1941)
Kunstschilder Herman van der Worp
Peter Kooij
Hermannus Wilhelm van der Worp, roepnaam Herman, geboren 8 januari 1849 in de
Spiegelstraat, groeit op aan de Oudewand, waar hij ongeveer vijftig jaar woont, gevolgd
door enkele jaren aan het Hoornwerk. In 1905 verlaat hij Zutphen; een jaar later ves
tigt hij zich in Delden, waar hij tot aan zijn overlijden in 1941 woont. In dit artikel ligt
de nadruk op Hermans Zutphense jaren.1 Van 9 september tot 11 november 2012 is
er in Delden een overzichtstentoonstelling van zijn werk, dat past in de traditie van de
19de-eeuwse landschapsschilders van de school van Barbizon. Het Stedelijk Museum
Zutphen exposeert in diezelfde periode enkele werken van hem.
Familie
Fotograaf
Hermans vader, Willem (1803-1878), werkt
in Zutphen als Kunstschilder en Teekenmeester
en daarnaast vanaf 1866/67 enige jaren als
fotograaf.2 Het Stedelijk Museum Zutphen
verwerft al bij leven werk van hem.3 In 1830
huwt Willem Cornelia van Gumster. Ze krij
gen veertien kinderen; Herman is hun tiende
kind.4 Het gezin woont vanaf 1851/52 aan de
Oudewand 21,5 toen een voorname buurt.6
Willems werkplaats bevindt zich in het nabij
gelegen voormalige klooster.
In 1864 krijgt Zutphen een hogere burger
school en burgeravondschool, waar Willem
leerkracht wordt in handtekenen, en bij de
laatste ook in boetseren. Deze lessen geeft
hij tot een ernstige ziekte hem treft 'en waar
van het einde nog niet te voorzien is'. Zoon
Herman neemt vervolgens voor enige tijd het
grootste gedeelte van de lessen van zijn vader
waar.7
Het werk van Willem van der Worp heeft
voornamelijk lokale betekenis: door de vast
legging van stadsgezichten. Door een teke
ning van hem is de muurschildering, die tot
1889 de Burgerzaal sierde, bekend gebleven.
Hermans broer Hendrik 1840-1910)
is eveneens kunstschilder. Reeds in 1867
vertrekt Hendrik uit Zutphen en vóór die
tijd is hij al elders aan het werk, wat de ge
ringe sporen in zijn geboorteplaats ver
klaart. Kunstschilder Simon de Heer is een
leerling van hem.8 Simon is bevriend met
Herman en maakt in 1930 een portret van
hem, dat zich tegenwoordig in hotel Carels-
haven te Delden bevindt (zie de afb. hiernaast).
Hermans broodwinning is decennialang de
fotografie. Als negentienjarige noemt hij bij
de aanmelding voor militaire dienst reeds
als beroep Photographist, hij krijgt overigens
vrijstelling wegens bijziendheid.9 Pas in 1900
staat hij te boek als kunstschilder, hoewel hij
al veel langer schildert.
Vader Willem gaat hem voor als fotograaf.
Als Willem in 1871-1872 als fotograaf stopt,
staat zoon Herman op Willems werkplek als
Photograaph vermeld.10 Herman is gespeciali
seerd in het vergroten van portretten.11 Ook
fotografeert hij gebouwen, zoals van de Ne-
derlandsche Mettray en in 1895 de Librije,
in opdracht van iemand die publiceert over
middeleeuwse bibliotheken.12 Bij zijn overlij-
den13 heet het dat het fotograferen hem maar
weinig bevredigde.
Men herinnert hem als een oud-Zutphe-
^utphen - 2012/3
79
