Poortklok Broederenkerk gaat weer luiden
Omgesmolten
Eeuwenoude traditie
werkt en gebouwd om de kerken een waardi
ger aanzien te geven. Torens worden daar ge
bouwd, maar de Zutphenaren kijken nog
altijd tegen hun stompe kerktoren aan. Op
papier zijn er plannen genoeg om ook de
Walburg in ere te herstellen. Wanneer deze
uitgevoerd zullen worden, is in de verre toe
komst nog niet te zien. Ook nu weer vragen
wij ons af - en waarschijnlijk velen met ons -
hoe lang deze toestand nog blijft voortduren?
25 januari 1962 - Tempora mutantur... de
tijden veranderen. Niets is zo waar als deze
uitspraak, die zo langzamerhand een verzuch
ting is geworden voor vele ouders, wanneer
zoon of dochter weer eens op een laat uur in
de nacht thuis komt van een feestje. Tijdens
het lange wachten zullen de ouders ongetwij
feld wel eens gedacht hebben aan de goede
oude tijd, toen Zutphen nog muren had en de
burgers voor tien uur binnen de poorten
moesten zijn. Wie te laat kwam, was gedwon
gen de nacht in het open veld onder de ster
renhemel door te brengen.
Het poortklokje op de Broederenkerk
herinnerde iedereen eraan dat de poor
ten gesloten zouden worden. Marskramers,
bedelaars en allen die voor de nacht een veilig
onderkomen zochten, haastten zich dan om
binnen de stadsmuren te komen. Het poort
klokje deed iedere avond zijn werk. Een kwar
tier lang klingelden de waarschuwende tonen
over de stad. Wanneer het ophield, sloten de
poortwachters de zware deuren en konden
ook zij genieten van hun nachtrust.
De jaren gingen voorbij. De muren werden
verwoest of gesloopt. Zutphen groeide. Er
werden grote wegen aangelegd, die de stad
binnenvoerden zonder dat men belemmerd
werd door muren of poorten. Maar het poort
klokje - langzamerhand door de bevolking
verbasterd tot poortersklokje - bleef, totdat het
door de Duitsers gevorderd werd. Nooit is het
2 september 1948: het nieuwe poortklokje wordt
naar zijn plaats van bestemming gehesen.
(foto Zeylemaker, Stedelijk Museum Zutphen)
teruggezien. Waarschijnlijk hebben de bezet
ters het koper omgesmolten voor oorlogs
doeleinden. Het oude klokje dateerde uit het
jaar 1761
Maar de Zutphenaren konden hun klokje
niet missen. Op 2 september 1948, drie jaar
na de bevrijding, werd een nieuwe klok in het
torentje op de Broederenkerk gehesen. Het
was een geschenk van de burgerij aan de
kerkvoogdij der Ned. Herv. Gemeente. De
kosten werden betaald uit het overschot van
de bijdragen voor het monument 1940-1945.
Aan dit geschenk was de voorwaarde verbon
den dat de klok dagelijks één minuut zal lui
den ter herdenking van de gevallenen in de
Tweede Wereldoorlog.
Thans luidt deze 300 kg wegende klok twee
maal per dag. Eén keer van één minuut voor
^utphen - 2012/1
25
