Grandeur
Makelaarskap
Afb. 2. Het jaartal 1480.
(foto: Dineke van Krimpen)
Deze bouwgeschiedenis is deels af te lezen
aan de voorgevel aan de Zaadmarkt. We zien
hier een gevel die ontstaan is rond 1820,
maar die als het ware vóór die twee panden is
gezet. De erker met de voordeur behoren
daarbij aan het vroegere linker pand, de
beide ramen rechts behoren tot het oor
spronkelijke rechter pand. Het zichtbare ge
deelte van het dak laat zien dat de beide
kapconstructies eveneens bij elkaar zijn ge
trokken door een dakschild hiertussen boven
de gevel te formeren.
De deftige voorgevel heeft een zogeheten at-
tiek, de hoge constructie boven de goot
waarin nog vier ovale ramen zijn te vinden.
Het is een classicistisch element dat men
vaker vindt op gebouwen uit die tijd. Alleen,
die op het eerste gezicht waarneembare goot
is geen goot waar het water van het dak zich
in kon verzamelen; het is een architectoni
sche toevoeging. De werkelijke goot ligt hele
maal boven op de gevel, dus boven de ovale
ramen. Op deze wijze behoefde men geen
dakkapellen te maken, en ontstond er meer
ruimte boven op de zolder achter de gevel.
Bovendien straalde de gevel hierdoor een ze
kere grandeur uit.
De zolder onder de kapconstructie zorgde
voor een paar interessante ontdekkingen tij-
dens het onderzoek. Zoals reeds opgemerkt
hebben we hier te maken met twee aparte
laatmiddeleeuwse panden. Dit is op de zol
ders in de kapconstructies nog duidelijk waar
neembaar. Beide kapconstructies lijken op
het eerste gezicht erg op elkaar, maar bij
nader onderzoek blijkt er bij een deel van de
kap van het linker pand iets meer aan de
hand te zijn. We vonden daar in een van de
eiken gebinten het ingehakte jaartal 1480.
Dit jaartal is in Arabische cijfers, wat voor die
tijd al uniek genoemd mag worden. Arabi
sche cijfers, zoals wij die nog steeds gebruiken
- zij het in wat modernere vorm - waren toen
nog niet algemeen gebruikelijk.
Uit dit jaartal viel af te leiden dat er een aan
zienlijke wijziging in een deel van de kap had
plaatsgevonden. Het linker pand was, waar
schijnlijk in 1480, naar achteren toe ver
lengd. Het gevolg was dat ook de kap
daardoor langer moest worden. De bestaande
kap, die kennelijk veel ouder was, werd aan
gepast. Onderdelen werden er uit verwijderd
en andere constructiedelen werden er aan
toegevoegd. Het was voor ons van belang te
weten hoe die kap er in zijn oorspronkelijke
vorm uit had gezien. Na diverse discussies
kon de conclusie worden getrokken dat we
hier zeer waarschijnlijk te maken hebben met
een zeer vroege kapvorm, een zogeheten ma-
kelaarskap, waarvan er in Zutphen nog en
kele mooie voorbeelden te vinden zijn, maar
die in Nederland vrij zeldzaam zijn geworden
in woonhuizen. Vergelijkbare kappen zijn te
vinden op het Borrohuis aan het Bornhof,
het Huis Gelre, nu ijssalon Talamini, aan de
Houtmarkt en het bovenste deel van de kap
van de Burgerzaal aan de Lange Hofstraat.
Reden voor ons om meer aandacht aan die
kap te besteden. We besloten dendrochrono-
14 ^utphen - 2012/1