Wie krijgt wat?
staan aan een stevige maaltijd. De werkers aan Uitgaven aan voedsel en drank
de oogst en de bewoners van het gasthuis kre- Het Nieuwe Gasthuis kocht in 1570 voor
gen bij deze maaltijd jopenbier te drinken. 223 aan voedsel en drank, 25% van de totale
Tegen Nieuwjaar werd er honing met kruiden uitgaven voor dat jaar. Dat is aanzienlijk, ge-
gegeven in het gasthuis. Suiker werd er slechts zien het feit dat de hoofdbestanddelen van het
één keer gekocht, en wel voor de zieke Jacob, voedsel, graan en vlees, hier buiten beschou-
van wie vermoed werd dat hij melaats was. wing zijn gelaten. Het graan had het gasthuis
Aan suiker werd namelijk een heilzame wer- in eigen bezit. Voor het vlees is er moeilijk een
king toegeschreven. bedrag te noemen, omdat de prijs van het ge
slachte vee niet gelijk hoeft te zijn aan de prijs
van het ingekochte vee.11 Het meeste geld
De maaltijden in het gasthuis werden op drie werd uitgegeven aan vis, ƒ101, waarvan 64
tafels geserveerd: de tafel van de klerken (in voor stokvis. De tweede grote kostenpost was
1570 zestien personen, in 1571 vijftien), de boter, namelijk ƒ60. Voor dit bedrag kocht
tafel van de kostkopers (in 1570 en 1571 zes men meer dan 3500 pond boter.12 De derde
personen) en de tafel voor het ziekenhuis. grote uitgave was wijn, te weten ƒ21Een der
Waar en hoe de armen aten, is een groot raad- gelijk grote uitgave aan gekochte wijn is op-
sel; nergens in deze jaren wordt vermeld dat merkelijk, omdat de bewoners alleen op hoog-
er voor hen een tafel was gedekt. Ook een ta- tijdagen wijn kregen, waar er overigens wel
fel voor het inwonend personeel wordt niet veel van waren in die tijd. In 1570 werden er
apart genoemd in de rekeningen. De drie ge- dertien dagen geteld waarop in het gasthuis
noemde tafels stonden waarschijnlijk in aparte wijn op tafel kwam. De wijn werd echter niet
ruimten. Zo zou de tafel van de klerken in een alleen genuttigd door de bewoners, ook de
onverwarmde ruimte hebben gestaan. Ze kre- bestuurders mochten zichzelf belonen met
gen namelijk, van een weldoener die niet bij
naam genoemd wilde worden, kolen om zich
te verwarmen tijdens de maaltijden.
Op de drie tafels stonden niet dezelfde spij
zen. Soms werd duidelijk vermeld dat er vis
was gekocht voor het ziekenhuis of juist voor
het huis. Ook binnen het gasthuis kreeg men
waarschijnlijk niet hetzelfde voedsel; het eten
van de klerken werd in de rekeningen apart
genoemd. Wekelijks kregen zij een halve mol-
der rogge (ongeveer 62 liter) en acht pond bo
ter, maar liefst een half pond per klerk per
week. De meeste boter zal waarschijnlijk ge
bruikt zijn in en op het brood. Tweemaal per
jaar, in vastentijd, kregen de klerken extra
voedsel: een vat haring en nog zeven molder
rogge. Als de klerken in vastentijd vis kregen,
is het waarschijnlijk dat ze buiten de vasten
tijd vlees te eten kregen. Dat vlees was in ei- Spiegelstraat 13waar in 1442 het Nieuwe Gast-
gen bezit van het gasthuis en bleef dus buiten huis gesticht werd. Nu is hier het Regionaal
m
'Iffï
rn
f
de rekeningen.
Archief Zutphen gevestigd, (foto: Guido Bogert)
104
ZUTPHEN
Hl
1
'4:
ui
