DICK H. EIKELBOOM
'Ziet u die kastanjeboom, daar aan de overkant? Die boom is nog door twee Oostenrijkse
meisjes gepoot. Zij logeerden tijdens de Eerste Wereldoorlog enkele maanden bij de
horlogemaker Rikkert. Ze waren hier om aan te sterkenDeze intrigerende mededeling van
een op leeftijd zijnde Zutphenees, die zijn hele leven aan de Voorster Allee heeft gewoond,
was het begin van het onderzoek dat in dit artikel wordt beschreven. De kastanjeboom staat
op de grens van de achtertuinen van de woningen Van Suchtelenstraat 7 en 9 (afb. 1). Bij een
enigszins verkennend onderzoek bleek al snel dat de mededeling niet helemaal klopte, maar
dat er tijdens en na de Eerste Wereldoorlog wel degelijk groepen kinderen en volwassenen
uit diverse landen in Zutphen waren geweest om hier op verhaal te komen.
Dat stukje Zutphense geschiedenis wordt in Dit artikel is dan ook voornamelijk geba-
dit artikel beschreven. Over dit onderwerp is seerd op informatie uit deze krant gedurende
in het Regionaal Archief Zutphen maar de periode medio 1916 tot en met 1924.
weinig materiaal te vinden. Wél heeft de
Zutphensche Courant hierover gepubliceerd. Tijdens de Eerste Wereldoorlog
In het najaar van 1914 kwamen ruim één
miljoen Belgische vluchtelingen naar Neder
land. Van hen werden er 164 in Zutphen ge
huisvest.1 In de Nieuwstad en op de Markt
waren twee huizen ingericht voor de opvang
van het merendeel van deze vluchtelingen;
daarnaast waren ook adressen bij particulie
ren beschikbaar. Dezen kregen hiervoor een
vergoeding van maximaal dertig cent per
gast per dag. Ook in Warnsveld verbleef een
groep Belgen. De meeste Belgen, onder hen
ook de groepen in Zutphen en Warnsveld,
keerden binnen één jaar naar hun land terug.
Vanaf 191 7 wordt incidenteel in de Zutphen
sche Courant bericht over groepen Belgische
kinderen die naar Nederland kwamen om
hier aan te sterken. Deze kinderen werden
veelal in gemeenten in het zuiden en het
t
i
IV
zuidwesten van Nederland ondergebracht.
At'b. IDe kastanjeboom aan de Voorster Allee,
de aanleiding voor dit onderzoek, (foto: auteur)
De levensomstandigheden in Duitsland ver
slechterden naarmate de oorlog langer duur
de. Kinderen zijn daar vaak als eersten
de dupe van, en in juli 1916 kwam van de
ZUTPHEN
35
Gastvrij onthaal in Zutphen
tijdens en na WO I
f
