PETER KOOIJ
Het Stedelijk Museum Zutphen bezit het schilderij Groen vaasje met bloemen van jan
Sluijters (1881-1957). Het Zutphens Dagblad (5-9-1955) noemt Sluijters de veelzijdige,
meest bekende levende Nederlandse schilder. 'In zijn bloemstukken toont hij zich de
collorist bij uitmuntendheid/ Dit artikel gaat over de contacten met Sluijters rond een
Zutphense tentoonstelling van zijn werk, waar genoemd schilderij werd gekocht.
In 1862 wordt de Zutphensche Kunst- bij vorige groote tentoonstellingen expresse-
vereeniging Pictura opgericht, om 'den lijk vervaardigd waren, en dat het wensche-
algemeenen kunstzin op te wekken en te lijk was deze bij de gewone Kunstbeschou-
bevorderen, zoowel door het geven van wingen ook aanwezig te laten zijn'.
Kunstbeschouwingen als door het houden Later zijn er ook eenpersoonstentoonstel lin-
van Tentoonstellingen van levende mees- gen, en wordt samengewerkt met het muse
ters'. Tot de initiatiefnemers behoort kunste- um. Het betreft onder anderen Haagse
naar Willem van der Worp, die tot zijn dood Schoolschilders, Jo Spier, Jeanne Bieruma
in 1878 bestuurslid is. Zijn zoon Herman, Oosting, Johan Dijkstra en, in 1938, Edgar
eveneens kunstschilder, volgt hem op als Fernhout. Fernhouts grootvader Jan Toorop
'direkteur van Orde' en blijft decennialang bedacht men in 1895 al 'eens te laten over-
betrokken bij Pictura.
komen'. In 1958 krijgt Fernhout opnieuw
een verzoek voor een tentoonstelling. Hij
Papieren kijkers antwoordt geen afspraak te kunnen maken
(Groeps)tentoonstellingen laten naast werk en formuleert fijntjes: 'Verder moet ik er we
van lokale kunstenaars werkstukken zien op wijzen, dat ik geen werken van mijn
van nog steeds bekende meesters, zoals moeder [Charley Toorop, P.K.] of grootvader
Koekkoek, Schelfhout, Bilders en Mesdag. in mijn bezit heb, helaas. U zoudt deze dus
Kunstwerken en soms goedkopere 'foto's van andere bezitters moeten lenen, wat de
van kunstwerken' worden aangekocht voor kosten aanzienlijk zou verhogen, vrees ik.'
jaarlijkse verlotingen of opname in porte
feuilles voor kunstbeschouwingen. Deze Geringe verkoopkansen
mappen worden uitgewisseld met kunstver- Niet iedereen lijkt enthousiast om naar Zut-
enigingen elders.
phen te komen. Een kunsthandelaar schrijft
Over de financiën wordt herhaaldelijk ge- in 1932 als vanzelfsprekend dat'de verkoop-
klaagd. In 1871 wordt een omvangrijke ten- kansen in Zutphen uiteraard gering zijn'. Een
toonstelling maar door een gering aantal be- Brussels kunstenaar motiveert zijn afwijzing:
talende bezoekers bezocht, 'waardoor de in- 'Nu behoef ik U wel niet te zeggen dat aan
gezetenen van Zutphen het bewijs hebben het organiseeren van een dergelyke tentoon-
geleverd dat de smaak voor de schilder- en stelling voor my behalve veel tijd, ook groote
teekenkunst bij hen niet zo groot is'. Er kosten verbonden zyn; daartegenover staat
is, zoals vaker, een negatief jaarsaldo.
een zeer geringe kans tot verkoop
Het didactisch aspect van de vereniging En dan de pers... Cornelis Veth krijgt na een
blijkt in 1893 uit de vraag aan Van der Worp tentoonstelling te Zutphen in 1940 te horen
'waar de papieren kijkers zijn gebleven, die dat 'over critieken in de bladen weinig fraais'
ZUTPHEN
Hoe (een) Jan Sluijters in Zutphen kwam
