Het Anti-Dagbladzegel-Verbond
tevens wethouder, was vice-voorzitter. Als
B iü ft
Wh
Zu'phen r/etf 19 November Is86"?
Van het An tb Dagbladzegel-Verbond is ook hier
ter stede eene Aïdeèiing tot stand gekomenvan
welke de heer'en m". L. ËcJ. Lëntiag', president
ft Nijmarivice-president en B. ft Pekel hari ng, secre
taris zijn. Voor het doel dier Vereenigiog (welker
statuten wij reeds vroeger zakelijk opgaven en waar
van de jaarlijksche contributie f 2L50 bedraagt) ver
wijzen wij naar achterstaand ingezonden opstel.
Steeds vaker echter werden ook politieke en secretaris trad mr. B.H. Pekelharing op, in
ideële bezwaren tegen het dagbladzegel het dagelijks leven leraar staatswetenschap-
aangevoerd. In de nieuwe grondwet die pen, aardrijkskunde en boekhouden aan de
Thorbecke ons land in 1848 had geschon- Zutphense HBS.
ken, werd ook de persvrijheid gegarandeerd.
Maar door het drukkende zegelrecht waren
de vleugels van het vrije woord ernstig ge
kortwiekt. Daardoor begonnen ook steeds
meer politici, vooral uit liberale kringen, zich
tegen het dagbladzegel te keren. Thorbecke
zelf sprak van een 'tolheffing op het schrij
ven en lezen'. Verscheidene pogingen in het
parlement om het dagbladzegel af te schaf
fen, of zelfs maar te verlagen, mislukten.
Steeds hanteerden tegenstanders het argu- Fragment van de Zutphensche Courant van 20 no-
ment dat de schatkist de opbrengst van het vember 1867. (scan: Regionaal Archief Zutphen)
dagbladzegel niet kon missen, een argument
dat nauwelijks serieus te nemen was. In Onder de titel 'Afschaffing van het dagblad-
1862 droeg de totale netto-opbrengst van het zegel' drukte de Zutphensche Courant in de-
zegelrecht op binnenlandse en buitenlandse zelfde editie ook het manifest van het ADV
bladen en het advertentiezegel slechts 0,62% af met de volgende passage: zal de af-
bij aan 's rijks middelen. schaffing van het zegel, niet zoozeer den uit
gevers, niet zozeer den drukkers, als wel het
Pas toen in 1867 het Anti-Dagbladzegel-Ver- algemeen ten goede komen, dat beter en
bond (ADV) werd opgericht, keerde het tij. goedkooper voedsel voor den geest zal kun-
Dit verbond deed voor die tijd iets volslagen nen verkrijgen',
nieuws. In korte tijd wist het een landelijk be
reik te verkrijgen, en begon met succes de pu- Niet bekend is hoeveel medestanders de ini-
blieke opinie te bewerken. Overal in het land tiatiefnemers om zich wisten te verzamelen,
vormden zich plaatselijke afdelingen van het Wel weten we dat 188 inwoners van Zut-
ADV. Deze stuurden tientallen verzoekschrif- phen en omliggende gemeenten het adres
ten aan Eerste en Tweede Kamer om de af- ondertekenden dat op 13 februari 1869 aan
schaffing van het dagbladzegel te steunen.
Zutphenaren in actie
de Tweede Kamer der Staten-Generaal werd
gericht, en waarin werd opgeroepen in te
stemmen met het wetsontwerp tot afschaffing
Op woensdag 20 november 1867 kon de van het dagbladzegel.3 De eerste handteke-
Zutphensche Courant zijn lezers de oprich- ningen onder het verzoekschrift zijn die van
ting van een Zutphense afdeling van het D. Nijman en B.H. Pekelharing. Onder de
ADV mededelen. Het bericht werd promi- 186 andere ondertekenaars komen we tal
nent geplaatst op de voorpagina boven aan van bekende namen uit stad en regio tegen,
de linker kolom. Het dagelijks bestuur be- zoals Van de Kasteele, Evekink, Ketjen, Van
stond uit drie bekende Zutphenaren. Voorzit- Zeben, Tempelmans Plat, Wansleven, Mis
ter was mr. L.Ed. Lenting, rechter, raadslid en pelblom, Reesink, Staring. De handtekening
nog geen maand eerder benoemd tot ge- van mr. L.Ed. Lenting ontbreekt. Zijn rol zou
meentearchivaris.2 Mr. D. Nijman, notaris en een andere worden.
ZUTPHEN
c
