HAN KOOLHOF
Toen Zutphen op 8 april 1945 werd bevrijd, behoorde het tot de zwaarst getroffen steden
van Nederland. Een tot ontploffing gebrachte munitietrein had op 28 september 1944 al veel
schade aangericht, tot in De Hoven. Ruim twee weken later, op 14 oktober, was het opnieuw
raak. Op die rampzalige zaterdag deden 48 geallieerde bommenwerpers, geëscorteerd door
55 jachtvliegtuigen, een poging de IJsselbrug te vernielen. Niet gehinderd door afweergeschut
wierpen zij 42 bommen af, die echter geen noemenswaardige schade aan de brug toebrach
ten. (Zie ook het artikel hiervoor.) Maar de gevolgen voor de stad waren rampzalig. Eenen
tachtig Zutphenaren kwamen om het leven. Een kleine zeshonderd panden werden verwoest.
'11
De Waterstraat na het bombardement. Als door een wonder is het pand links, met de erker op de eerste verdieping
(nr. 45), gespaard gebleven. Dat geldt ook voor het monumentale witgepleisterde hoekpand (Waterstraat 51) uit
1865. Net om de hoek rechts stond hotel-restaurant De HoIlandscheTuin, dat in april 1945 door de Duitsers in
brand werd gestoken. Nierbij ging ook het naastgelegen politiebureau verloren, (foto: Stedelijk Museum Zutphen)
De Waterstraat anno 2009. (foto: auteur
In het jaarverslag van de gemeente Zutphen
over 1944 kunnen we lezen voor welke haast
hopeloze taak de brandweer stond:
14 October 1944
15.55 werd aan den hoofdpost de eerste
bominslag waargenomen, direct door meerdere
gevolgd. Groote rookkolommen werden gezien
in N.W., N. en N.O. richting.
16.14 moest op last van het Hoofd van den
luchtbeschermingsdienst onmiddellijk worden
uitgerukt naar een brand op de Groenmarkt.
Waar achtereenvolgens meerdere brand
meldingen binnenkwamen en de groote rook
kolommen, welke over de stad trokken, het ver
moeden wettigden, dat meerdere groote bran
den te blusschen zouden zijn, werd om 16.20
de brandweer van Deventer om assistentie ver
zocht; om 16.30 die van Gorssel en Warnsveld.
16.30 rukte de post Barlheze uit naar een
hooibrand op den hoek Barlheze-Rozengracht.
16.33 bleek, dat de brand op de Markt in
omvang was toegenomen in verband waarmede
motorspuit 4 en de slangenwagen van den
Warnsveldschenweg ter versterking daarheen
werden gezonden. 16.45 moest ook de ladder
wagen daarheen worden gedirigeerd.
1 7 uur meldde de brandweer Deventer zich,
ZUTPHEN
Toen en nu: de Waterstraat
-ïM
s
