een zittende rechter betekent in de Sakseri- toegepast zijn de uitbeelding van het Laatste
spiegel zelfs dat de rechter niet competent is. Oordeel, de Christusfiguur met twaalf apos-
Zitten alleen was niet voldoende. Als teken telen, die als zijn rechtshelpers worden be-
van rust en beschouwelijkheid was voorge- schouwd, en de Salomofiguur, als wijze
schreven dat rechters met de benen over el- rechter bij uitstek. Soms is sprake van een
kaar geslagen zaten. Dikwijls hadden zij combinatie van deze afbeeldingen. Bij een
daarbij het zwaard, dat als symbool van Laatste Oordeel tafereel is het verband tussen
rechtsmacht gold, over de knie liggen. Bo- de oordelende Christusfiguur en de aardse
vendien zat de rechter aan de westwand
met de blik gericht op het oosten, waar de
zon opkwam. Rechtsgedingen werden name
lijk uitsluitend tussen zonsopgang en zons
ondergang gevoerd. En: de rechter moest er
bij zitten als een 'grisgrimmender' leeuw. De
leeuw was bij uitstek het dier dat de recht
spraak symboliseerde. Leeuwen staan vaak
aan weerszijden van de ingang van een ge
rechtsportaal. Dit is overigens niet het geval
geweest bij het Mariaportaal. Een voorbeeld
is het portaal aan de San Zeno in Verona.
Mariabeeld
De in een kerkportaal aanwezige iconografie
kan verwijzen naar rechtspraak. Veelvuldig
Z
V
Plafondschildering van het Laatste Oordeel in de
Sint-Walburgiskerk. (foto: jan Frings)
Het beeld van Maria (met kindboven een engel)
zoals dat er nu staat in het Mariaportaal.
(foto: Plan Koolhof)
ZUTPHEN
v
