die rollen waarin veel sentiment en harts
tocht werden vereist. Zij beeldde ook prach
tig de rollen uit van Medea, Maria Stuart,
Sappho, Hanne in Hauptmans Voerman
Henschel en Badeloch in Vondels Gijsbrecht
van Aemstel.
I iet geboortehuis van Theodora Bouwmeester,
op de hoek van de Nieuwstad en de lalterstraat.
De gedenksteen is onder het middelste raam op
de eerste verdieping aangebracht, (foto: Steek
Museum Zulphencollectie-I larenberg)
-l.
f
li
i
Een wagenmaker over zijn ambacht
18 april - Er zijn niet zo veel mensen meer Het belangrijkste onderdeel van een wagen
die Zutphen nog gekend hebben uit de tijd was natuurlijk het wiel, dat opgewassen moest
van de geklede jas en de bolhoed. Wat uit die zijn tegen de zware lasten en het schokken
dagen overgebleven is, zijn de gevels van de over het hobbelige plaveisel. Het werd ge-
huizen en in sommige straten nog de keien. maakt van sterke en onverwoestbare hout
Wat zich over straat beweegt, zijn niet meer soorten, de naaf en de vel ling van iepen- of
de voertuigen van weleer, de ratelende kar- eikenhout, de spaken van accacia. Vooral het
ren met paarden, maar uitvindingen van de aanbrengen van de spaken was een secuur
twintigste eeuw, zonder paarden. werk, omdat deze stevig en zonder speling
aan naaf en velgen bevestigd moesten worden
Vandaag is de bijna 80-jarige heer G.J. Leu- en bovendien nauwkeurig gericht zijn, wilde
verman onze gast in de krant, omdat hij zijn men een wiel zonder bochten of spanningen
leven lang een ambacht uitgeoefend heeft dat krijgen. Als het wiel gereed was, ging het naar
door de moderne techniek lelijk in de ver- de smid voor de velgbanden, en de laatste be
drukking gekomen is, maar dat in vroeger da- werking bestond in het aanbrengen van de as-
gen even belangrijk was als tegenwoordig het bussen,
beroep van autofabrikant, garagehouder en
monteur gezamenlijk. Maar de glorietijd van Machines
de wagenmaker is voorbij. Op het land wor- Machines deden gaandeweg hun intrede in
den nog altijd boerenwagens gebruikt, maar de werkplaats. Aanvankelijk werd al het hout
hierbij teert men toch op de resten van het met de hand gezaagd, maar toen de heer Leu-
verleden. Nieuwe wagens worden er praktisch verman twintig jaar was, werd de eerste zaag-
niet meer afgeleverd. Het pand in de Bornho- machine aangeschaft, die aangedreven werd
vestraat met de twee paardenkoppen is altijd door een gasmotor. Dat gaf een hele verlich-
de werkplaats geweest van de heer Leuver- ting van het werk. Zo ontwikkelde het arm
man en nog dagelijks is hij hier aan de arbeid, bacht van wagenmaker zich geleidelijk van
ondanks zijn hoge leeftijd. Deze werkplaats is handwerk tot een machinaal bedrijf, dat even-
welhaast een museum. wel altijd bijzonder arbeidsintensief bleef en
feitelijk nooit beloond werd naar de uren
arbeid die er in gingen zitten.
ZUTPHEN
59
«sSi
