De Hemonystraat in 2009. (foto: Han Koolhof)
De Baakse overlaat begon op 1 januari 1926 Hoofdgracht zou een villawijk komen. Tus-
bij een waterstand van 817 cm NAP bij de sen de Deventerweg en de Weg naar Laren
Baakse brug over te lopen. Het water liep ge- kwamen middenstandswoningen (gereali-
deelteiijk via hetzelfde overlaatgebied bene- seerd). ten zuiden van de Weg naar La-
denstrooms weer terug de IJssel in en zocht ren arbeiderswoningen (gerealiseerd tot de
deels een weg ten oosten van Zutphen via ijsbaan). In 1914 is ook een plan tot inpolde-
Warnsveld en de Berkel richting de IJssel. ring van de Varkenswei aangenomen; dat
En... het zocht zich een weg door de straten was het gebied tussen de Berkel en de Em-
van Zutphen, zoals op foto's van Brincker te merikseweg. Dat deze bestemmingsplannen
zien is. In dergelijke situaties kon ook de niet doorgingen is wellicht de grootste be-
Berkel niet lozen op de IJssel, waardoor het stuurlijke misser uit de tijd tussen de wereld
water tot voorbij Al men terug liep (het Aflei- oorlogen. Men had er tot 1958 tientallen
dingskanaal moest nog gegraven worden). miljoenen mee kunnen besparen en boven-
Tussen 1905 en 1958 had Zutphen maar dien had men het hele gebied van meet af
liefst achttien keer te kampen met overstro- aan als bouwgrond ter beschikking gehad.'
mingen, waarbij soms wel achtduizend hec
tare onder water kwam te staan. Hieraan Inpoldering kwam er om verschillende rede-
kwam pas in 1958 een einde, toen het laat- nen niet van. De gemeente Zutphen hikte te
ste gedeelte van de Baakse overlaat gesloten gen de hoge eenmalige kosten aan, die maar
langzaam terugverdiend zouden worden.
Ook de rente was omstreeks 1920 erg hoog:
Waarom heeft men het gebied waarin de 6,2% (normaal: 2,5%). Bovendien zou inpol-
Hemonystraat ligt - nieuwbouw in 1926! - dering de gewenste sluiting van de Baakse
destijds niet ingepolderd? Zulke plannen zijn overlaat minder urgent maken, een werk dat
er wel geweest. Zo was er het plan-De voor rekening van het Rijk zou komen.
Clercq uit 1919. Volgens dit plan zou het Warnsveld en Steenderen waren mordicus
Deventerwegkwartier beschermd worden tegen uit angst voor hogere polderlasten. In
door een ringdijk, de Ceintuurbaan. Maar plaats van inpoldering koos de gemeente
zelfs al vóór de Eerste Wereldoorlog waren Zutphen voor plaatselijke ophoging van de
er inpolderingsplannen, lezen we in Lensen bouwgrond, waardoor het overloopgebied
(p. 181): 'Het oudste plan betrof een polder overigens steeds kleiner werd en de water
die het hele Deventerwegkwartier zou om- problematiek dus groter. Dat die ophogingen
vatten. Tussen de Leeuweriklaan en de onvoldoende waren - en de bewoners het
werd.
44
ZUTPHEN