per boektitel in schappen. Tussen dit gebouw bedrijfskantoor ingebouwd en rondom ramen
en het papiermagazijn aan de Spiegelstraat is op zichthoogte aangebracht; die operatie was
een binnenplaats. De ene korte zijde grensde letterlijk een hele verlichting,
aan de tuin van een Thiemewoning, Spiegel
straat 15, tegenwoordig de restauratieafdeling Voor het transport tussen de Groenmarkt en
van het RAZ. De andere zijde grenst aan wo- de boekbinderij was een driewieler, tweetakt,
ningen en bedrijfsruimten aan de Barlheze, transportwagentje met open bak aangeschaft,
waarvan nr. 26 de timmerwerkplaats huisvest- Deze tufte dagelijks enkele malen heen en
te. De ruimte achter nr. 28 was de werkplaats weer.
van de huismeester/onderhoudsman.
Nieuwe technieken
'Opgesloten' De drukkerij en de zetterij 'aan de markt' on-
In 1956 werd de behoefte aan ruimte buiten dergingen in de jaren '60 ook grote verande-
de stadskern gevonden, op het industrieterrein ringen. Er werd geleidelijk omgeschakeld van
De Mars, op de hoek van de Pol laan en de In- loodzetten naar fotografisch zetten en van
dustrieweg nr. 85. Daar werd een geheel nieu- boekdrukken naar offsetdrukken. De werk-
we boekbinderij opgetrokken, volgens de eisen ruimten van de zetterij, Groenmarkt 17, wer-
van de tijd voorzien van sheddaken - de zaag- den totaal anders ingericht. De zetbokken
tandvorm - waarvan de grote dakramen naar maakten plaats voor de offsetplaatproductie;
het noorden waren gericht. Deze toen veel de fotozetmachines vergden aanzienlijk min-
toegepaste constructie van fabrieksdaken gaf der ruimte, maar deze moest wel stofvrij zijn.
een constante lichtinval zonder direct zonlicht. De drukkerij (Groenmarkt 21) kreeg ook nieu-
De boekbinders voelden zich echter opgeslo- we offsetdrukpersen; de oude verdwenen ge-
ten, omdat ze niet naar buiten konden kijken. leidelijk, ze werden verschroot. De noodzaak
De grote schuifdeuren zorgden in de winter van een zo hoge ruimte voor de zetterij was
voor veel koude en tocht; isolatie en energie- niet meer aanwezig en daarom werd er een
besparing waren nog niet aan de orde. Ook de tussenverdieping gemaakt voor het bedrijfs-
opstelling van de overwegend nieuwe appara- kantoor en de werkvoorbereiding, die via een
tuur voldeed aan moderne eisen. De 'routing' nieuwe trap rechtstreeks met de offsetvoorbe-
was ontworpen door de Stichting Tijd Normen reiding waren verbonden. In 1972 was de om-
Dienst voor de Grafische Industrie. schakeling van boekdruk naar offset voltooid.
In datzelfde jaar werd een groot boekenmaga-
Binnen enkele jaren bleek er behoefte aan zijn aan de Industrieweg gebouwd: op de plek
meer opslagruimte, waarvoor, haaks op de van het enkele jaren daarvoor afgebrande
boekbinderij, een hal werd aangebouwd, aan naaiatelier van Lovable (lingerie), achter het
de Pol laan grenzend aan het terrein van De magazijn van de boekbinderij. Hierdoor kwa-
man van de Knakworst. In deze hal werden men alle boekenmagazijnpanden in de
ook voorraden bedrukte (plano) vellen opge- binnenstad leeg te staan en kwam ook Groen-
slagen, wat gemakkelijk was als een deel daar- markt 25 vrij. Beneden was het één grote
van moest worden gebrocheerd, gekartonneerd doorlopende ruimte tot aan de Heukestraat.
of gebonden. Van veel (school)boeken werd in De bovenwoning werd bewoond door de huis
eerste instantie slechts een deel van de gedruk- bewaarder/onderhoudsmonteur,
te oplage afgewerkt. Veel schoolboeken
kenden drie bindvarianten: ingenaaid, gekar- Omdat de oplagen van de (school)boeken al-
tonneerd of gebonden. In 1965 werd de boek- maar stegen, moest er ook meer worden ge-
binderij gemoderniseerd; er werd een apart drukt, zodat er meer papiervoorraad nodig
ZUTPHEN
9
