LUUK KEUNEN
In het verleden zijn de beroemde 'zonen' en 'dochters' uit Zutphen in artikelen en boeken
aan de orde gekomen. Wie kent niet de illustere dominee en natuurvorser Jan Floris Marti
net en zijn Katechismus der Natuurt Bij nieuw onderzoek komen echter zo nu en dan nieu
we, nog relatief onbekende Zutphenaren aan het licht die buiten hun geboorteplaats een rol
van betekenis in de maatschappij hebben gespeeld.
Het Fries-Zutphense geslacht Heeringa
bracht zo'n 'dochter' voort. Het gaat om
Tetje Heeringa (1905-1995), later bekend als
Tetta Stark-Heeringa, die op 23 november
1934 bij de Utrechtse hoogleraar in de soci
ale geografie, prof. dr. Louis van Vuuren, pro
moveerde op het proefschrift De Graafschap
een bijdrage tot de kennis van het cultuur
landschap en van het scholtenprobleem.2
Voordat we haar betekenis voor de weten
schap en latere persoonlijke leven belichten,
vader opgevangen
in het Burgerwees
huis te Leeuwarden.
De familie behoor
de oorspronkelijk
tot het patriciaat van
West-Dongeradeel,
waar Gosses groot
vader rechter was.3
De oudste zoon,
;aan we in op haar sociale achtergrond en Het wapen van de familie Sake T. Heeringa
de positie van haar familie binnen Zutphen.
Achterhoekers met Friese wortels
gen tien de eeuw door
De familie Heeringa stamt, zoals de naam al familieleden uit Holwerd
doet vermoeden, uit Friesland. Gosse Sakes op knopen aan de jas
Heeringa (1817-1865) uit Holwerd en Ca- werd gedragen.4
tharina Margaretha Hosbach (1821-1873) uit
Leeuwarden huwden in 1847. Zij kregen C. (Christine) van Reenen (1849-1888) uit
drie zonen en drie dochters. De kinderen Vreeswijk kon hij met haar geld de opleiding
werden na de vroegtijdige dood van hun tot tandarts volgen, iets wat eerder door zijn
Heeringadat reeds in (1 853-191 9), werkte
het midden van de ne- aanvankelijk bij de
posterijen en later in
het gevangeniswe
zen. Na zijn huwe
lijk in 1880 met de
weduwe Petronella
1 Een afwijkende versie van dit artikel verscheen als Tetje Stark-Heeringa (1905-1995). Leven en werk
van een vergeten sociaal-geografe' in Historisch-geografisch tijdschriftjaargang 25 (2007), p. 120
127. Uitgeverij Matrijs, Utrecht.
2 Heeringa 1934.
3 Regionaal Archief Zutphen, archief Tetje Stark-Heeringa, inventarisnr. 25, d.d. 1959. De familie Hee
ringa bezat een bijbel, waarin vanaf de late achttiende eeuw biografische gegevens van familieleden
werden genoteerd. In het midden van de twintigste eeuw was de bijbel nog in familiebezit (Regio
naal Archief Zutphen, archief Tetje Stark-Heeringa, inventarisnr. 27, d.d. z.j.).
4 Regionaal Archief Zutphen, archief Tetje Stark-Heeringa, inventarisnr. 27, d.d. z.j.
ZUTPHEN
Friezen aan de Boompjeswal
leven en werk van
ïetje Heeringa en haar familie1